Önerilen Aramalar

Abonelik Sözleşmesinden Kaynaklanan Para Alacaklarına İlişkin Takibin Başlatılması Usulü Hakkında Yönetmelik Yayımlandı

29.05.2019

Tüm Haberler
“Abonelik Sözleşmesinden Kaynaklanan Para Alacaklarına İlişkin Takibin Başlatılması Usulü Hakkında Yönetmelik” (“Yönetmelik”), 29 Mayıs 2019 tarihli ve 30788 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmış olup, Yönetmelik’in 1 Haziran 2019 tarihinde yürürlüğe gireceği düzenlenmiştir.
Yönetmelik ile abonelik sözleşmeleri ile bu sözleşmelerin ifası amacıyla tüketicinin kullanımına sunulup bedeli faturaya yansıtılan mal veya hizmetten kaynaklanan ve avukat aracılığıyla takip edilen para alacaklarına ilişkin haciz yoluyla ilamsız icra takiplerinin, Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sisteminde (“UYAP”) oluşturulan Merkezi Takip Sistemi (“MTS”) üzerinden başlatılması ve haciz aşamasına kadar yürütülmesi düzenlenmiştir.

Yönetmelik uyarınca alacaklı avukatı tarafından doldurulan takip talebinde aşağıdaki hususların yer alacağı belirlenmiştir:
  • Alacaklının ve varsa kanuni temsilcisi ile avukatının adı ve soyadı, Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası; tüzel kişi ise unvanı, vergi kimlik numarası, ticaret sicil numarası ve Merkezi Sicil Kayıt Sistemi (MERSİS) numarası; adresi, telefon numarası ve elektronik iletişim bilgileri.
  • Alacaklı veya avukatının münhasıran MTS ile ilişkilendirilmiş ve banka tarafından da sadece bu Yönetmelik kapsamındaki borç tutarının yatırılmasına özgülenmiş hesap numarası.
  • Borçlunun ve varsa kanuni temsilcisinin adı ve soyadı, Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası; tüzel kişi ise unvanı, vergi kimlik numarası, biliniyorsa ticaret sicil numarası ve MERSİS numarası; adresi, biliniyorsa telefon numarası ve elektronik iletişim bilgileri.
  • Terekeye karşı yapılan takiplerde kendilerine tebligat yapılacak mirasçıların adı ve soyadı, Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası ile adresi.
  • Alacağın tutarı ve faizli alacaklarda faizin türü, oranı, miktarı ve işlemeye başladığı gün; alacak yabancı para ise harca esas olmak üzere takip tarihindeki Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası efektif satış kuru üzerinden Türk Lirası karşılığı, alacağın hangi tarihteki kur üzerinden talep edildiği ve faizli alacaklarda faizin türü, oranı, miktarı ve işlemeye başladığı gün.
  • Takip dayanağı belgelerin tarih ve numarası ile alacağın son ödeme tarihi.
  • Haciz ve müteakip işlemler için yetkili icra dairesi.
Yönetmelik ile MTS’ye bilgi girişi yapan avukatın, takip talebindeki bilgilerin doğru ve eksiksiz girilmesinden sorumlu olduğu belirtilmiştir. Avukat tarafından takip talebinin doldurulmasından sonra son ödeme tarihi belirtilen alacağa ilişkin fatura veya benzeri belgelerin MTS’ye taranmak suretiyle yükleneceği düzenlenmiştir. Belirtilen fatura veya benzeri belgelerin, borçluya tebliğ edilmeyeceği düzenlenmiştir.
Takip talebinin doldurulduktan, ilgili belgeler taranıp MTS’ye yüklendikten ve takip harç ve masrafları elektronik ortamda ödendikten sonra güvenli elektronik imza ile onaylanacağı, MTS’ye kaydedileceği ve merkezi takip numarası alacağı belirtilmiştir. İcra takibi MTS’ye kaydedildiği anda başlamış olacaktır. Takip talebinin MTS’ye kaydedilmesinden sonra bu talebe uygun olarak MTS tarafından otomatik olarak ödeme emri düzenlenecektir.

Yönetmelik uyarınca ödeme emrinde takip talebinde yer alan bilgiler yanında aşağıdaki hususlar bulunur:
  • Toplam borç miktarı ile takip harç ve masraflarının, tebliğden itibaren yedi gün içinde alacaklının veya avukatının MTS ile ilişkilendirilmiş hesap numarasına ödenmesi gerektiği.
  • Yetkiye, borcun tamamına veya bir kısmına ya da alacaklının takibat icrası hakkına dair bir itirazı varsa bunun da aynı süre içinde beyan edilmesi gerektiği.
  • Sadece yetkiye itiraz halinde yeniden ödeme emri tebliğ edilmeksizin alacaklının talebi üzerine, yetki itirazında gösterilen veya mahkemece yetkili görülen icra dairesinden haciz işlemlerinin başlatılacağı.
  • İtirazların, herhangi bir icra dairesi aracılığıyla veya güvenli elektronik imza kullanılarak MTS ile entegre çalışan UYAP Vatandaş Portal üzerinden yapılabileceği.
  • Borç ödenmez veya itiraz olunmazsa yetkili icra dairesi aracılığıyla cebrî icraya devam edileceği.
Yönetmelik uyarınca tebligatın elektronik yolla yapılması zorunlu olan kişilere 11 Şubat 1959 tarihli ve 7201 sayılı Tebligat Kanunu’nun (“Tebligat Kanunu”) hükümleri uyarınca borçluya elektronik tebligat yoluyla gönderilir. Borçlu, tebligatın elektronik yolla yapılması zorunlu kişilerden değil ise ödeme emri ile tebliğ mazbatalı kapalı zarf, UYAP üzerinden ilgili PTT birimine iletilerek Tebligat Kanunu hükümleri uyarınca borçluya tebliğ edilir. Tebliğ durumunu belgeleyen mazbata taranarak, tebligatın akıbetine ilişkin bilgiler ise veri girişi yapılarak ilgili PTT birimi tarafından gecikmeksizin UYAP’a yüklenir. Mazbatanın aslı, ilgili PTT birimi tarafından alacaklı avukatının takip talebinde bildirdiği icra dairesine gönderilir. Yönetmelik uyarınca alacaklı avukatının buna ilişkin PTT tarafından belirlenen gideri takibi başlatırken yatırmasının zorunlu olduğu belirtilmiştir. Adresin tebligata elverişli olmadığının anlaşılması veya tebligat yapılamaması halinde, takibe devam etmek isteyen alacaklı avukatının istemi üzerine, MTS üzerinden borçlunun adres kayıt sisteminde yer alan yerleşim yeri adresine tebligat çıkarılır. Yönetmelik ile yine alacaklı avukatının, tebligat çıkarılırken tebligat giderini ödemek zorunda olduğu belirlenmiştir.

Borçluya beşinci fıkra uyarınca da tebligat yapılamaması veya borçlunun yerleşim yeri adresinin yurt dışında bulunduğunun anlaşılması halinde, alacaklı avukatının talebi üzerine, harçlar ikmal edilerek icra dairesinde takibe devam edilir. İcra dairesinde takibe devam edilebilmesi için alacaklı avukatının MTS üzerindeki takibi “tebliğ imkânsızlığı” seçeneğini seçerek kapatması zorunludur. Bu sebeple, Yönetmelik uyarınca dosyanın kapatılmaması halinde son işlem tarihinden itibaren iki yıl geçmekle takip otomatik olarak kapatılır.

Yönetmelik ile takibin sona ereceği haller aşağıdaki şekilde belirlenmiştir:
  • Takip konusu borcun tamamı, takip harç ve masraflarıyla birlikte ödeme emrinde belirtilen hesap numarasına tahsilat kanalları ile ödendiğinde, MTS tarafından takip sona erdirilir.
  • Borç haricen tahsil edildiği takdirde alacaklı avukatı tarafından MTS ortamında haricen tahsil seçeneği seçilerek takip sona erdirilir.
  • Alacaklı, alacağından feragat ettiği takdirde, alacaklı avukatı tarafından MTS ortamında feragat seçeneği seçilerek takip sona erdirilir.
Takip sona erdiği takdirde banka, 30 Haziran 1934 tarihli ve 2548 sayılı Ceza Evleriyle Mahkeme Binaları İnşası Karşılığı Olarak Alınacak Harçlar ve Mahkûmlara Ödettirilecek Yiyecek Bedelleri Hakkında Kanun uyarınca, alacaklıdan alınması gereken harcı, ödenen paradan ayırarak Adalet Bakanlığı’nın (“Bakanlık”) belirleyeceği hesaba aktarır. Bunun dışında yapılan ödemeler haricen tahsilat hükmündedir.

Yönetmelik uyarınca kısmi ödeme halinde alacaklı ödemeyi reddedemez. Kısmi ödeme durumunda, 9 uncu maddenin dördüncü fıkrası uyarınca alınması gereken harç yapılan ödeme miktarı üzerinden hesaplanarak alınır. Bu durumda haciz yoluyla takibe geçilmesi halinde kalan miktar üzerinden takibe devam olunur.

Borçlunun, ödeme emrinin tebliğinden itibaren yedi gün içinde, herhangi bir icra dairesine başvurarak ödeme emrine itiraz edebileceği düzenlenmiştir.

Posta yolu ile itiraz yapılamayacaktır. İcra dairesi, itiraza ilişkin evrakı aynı gün UYAP’a yükler, aslını alacaklının takip talebinde bildirdiği icra dairesine gönderir. Borçluya, itiraz ettiğine ilişkin ücretsiz bir alındı belgesi verilir. Güvenli elektronik imza kullanılarak MTS ile entegre çalışan UYAP Vatandaş Portal üzerinden de itiraz edilebilir. İtiraz evrakı MTS’ye kaydedildikten sonra PTT’nin UYAP’a bildirdiği tebliğ tarihi verisinden itibaren yedi günlük itiraz süresinin geçtiği tespit edilirse bilgi amacıyla uyarı verilir. Yönetmelik ile itirazın MTS dosyasına yüklendiği tarihi izleyen beşinci günün sonunda alacaklı avukatına tebliğ edilmiş sayılacağı düzenlenmiştir. PTT’nin UYAP’a bildirdiği tebliğ tarihi verisinden itirazın süresinde yapıldığı tespit edilirse MTS takibi otomatik olarak durdurur.

Takip talebinde belirtilen icra dairesinde haciz işlemlerinin başlatılabilmesi için bu dairenin bağlı bulunduğu mahkemede yetki itirazının kaldırılması şarttır. Mahkeme, yetki itirazını dosya üzerinden inceleyip kesin olarak karara bağlar. Mahkemenin yetkili gördüğü icra dairesinde haciz işlemlerinin başlatılabilmesi için yeniden ödeme emri tebliği gerekmez.

Yönetmelik ile avukatın, icra dairesinde takibe devam edebilmesi için; MTS üzerinden “İcra Takibi Başlat” seçeneğini seçerek işlem yapması ve varsa harçları ikmal etmesi zorunlu tutulmuştur. Bu işlemleri tamamlaması durumunda MTS dosyası kapatılır.

Cebrî icraya devam edilmesi talep edildiğinde; icra müdürü, alacağın Kanun kapsamında bulunduğunu, ödeme emrinin tebliğ edildiğini, takibe itiraz edilmediğini, itirazın süresinde yapılmadığını veya itirazın hükümden düşürüldüğünü tespit ederse cebrî icra işlemlerine devam eder. Aksi hâlde gerekçesini belirterek talebi reddeder. Verilen kararlara karşı alacaklı veya borçlu şikâyet yoluna başvurabilir.

Cebrî icra işlemlerine devam edilmesinin mümkün olduğu hâllerde, icra dairesinde takibe geçmeden önce alacaklı avukatı dilerse haciz talebinde bulunmaksızın UYAP üzerinden, entegre bilişim sistemleri vasıtasıyla borçlunun mal, hak veya alacağı olup olmadığını sorgulayabilir. Sorgulama sonunda sistem mal, hak veya alacağın mahiyeti ve detayı hakkında bilgi veremez; sadece mal, hak veya alacağın genel olarak olup olmadığı konusunda bilgi verebilir. Borçlunun mal, hak veya alacağının varlığının tespiti halinde UYAP üzerinden de haciz talep edilebilir.

Yönetmelik ile ödeme emrinin tebliği tarihinden itibaren iki yıl içinde haciz talep edilmezse takibin düşeceği düzenlenmiştir. İtirazın hükümden düşürülmesine ilişkin dava açılması halinde davanın açıldığı tarihten hükmün kesinleşmesine kadar geçen süre hesaba katılmaz.

Bu Yönetmelik kapsamında abonelik sözleşmeleri ile bu sözleşmelerin ifası amacıyla tüketiciye sunulup bedeli faturaya yansıtılan mal veya hizmeti sunan gerçek kişiler veya tüzel kişilerin yetkilileri UYAP Kurum Portal üzerinden dilekçe ve şirket yetkilisi olduğunu gösteren belge ile imza sirkülerini tarayıp güvenli elektronik imza ile imzalayarak Bakanlık’a gönderir.

Yönetmelik uyarınca, Bakanlık tarafından gönderilen belgeler incelendikten sonra yetkili olduğu tespit edilen kişilere şirket yetkilisi rolü tanımlanır. Şirket yetkilisi rolü tanımlanan kişi UYAP Kurum Portal üzerinden güvenli elektronik imza ile MTS işlemlerinde yetkili avukatları belirler. Şirket yetkilisi belirlediği avukatları değiştirmeye, yeni avukat eklemeye veya avukat çıkarmaya yetkilidir.

Avukatın alacaklı adına MTS’de işlem yapabilmesi için yetkilendirilmesi zorunlu tutulmuştur.

Yönetmelik kapsamındaki takiplerden MTS harcı peşin alınır ancak takip, haciz aşamasına geçilmeden neticelendirilirse icraya başvurma harcı ile tahsil harcı alınmaz, alacaklı avukatı takip talebini güvenli elektronik imza ile onayladıktan sonra MTS harcı ile alacaklı avukatı tarafından ödenen masraflar iade edilmez.

Kesinleşen MTS takibi ile adresin tebligata elverişli olmadığının veya borçlunun yerleşim yeri adresinin yurt dışında olduğunun anlaşılması veya tebligat yapılamaması durumlarında takibe icra dairesi vasıtasıyla devam edilmesi halinde, peşin alınan MTS harcının ödendiği tarihte geçerli olan icraya başvurma harcını aşan kısmı takip sonunda alınacak tahsil harcından mahsup olunacağı düzenlenmiştir.

MTS takibinin başında yer almayan avukatın daha sonra vekil olarak MTS’ye eklenmesi durumunda vekaletname suret harcı ve diğer masrafları, herhangi bir mahaldeki MTS ile yetkili icra dairesine yatırır, buna ilişkin evrakı sisteme tarar.

MTS’ye dayalı icra takiplerinde aşağıda gösterilen kayıtların tutulması zorunludur: Tebligat mazbatasının muhafaza kaydı.
İtiraz dilekçesi kaydı.
Yönetmelik ile PTT tarafından alacaklı avukatının takip talebinde bildirdiği icra dairesine gönderilen tebliğ durumunu belgeleyen mazbatanın, Adli Yargı İlk Derece Mahkemesi Adalet Komisyonu (“Komisyon”) tarafından belirlenecek icra dairesince MTS tebliğ mazbatası kartonunda saklanacağı düzenlenmiştir. Buna ilişkin ilgili icra dairesi tarafından kayıt tutulur. İcra dairesince tutulacak kayıtta; muhatabın adı ve soyadı, MTS numarası, barkod numarası ile PTT tarafından tebligatın icra dairesine verildiği tarih bilgisi yer alır. Takibe icra dairesinde devam edilmesi durumunda tebliğ mazbatası takibin açıldığı icra dairesine gönderilir. Gönderilen icra dairesi ve tarihi, tutulan kayda işlenir. Borçlunun ödeme emrine itirazına ilişkin evrakı alan muhabere icra dairesi, itiraz dilekçesini aynı gün içinde UYAP’a yükler; aslını ise takip talebinde bildirilen icra dairesine gönderir. İtiraz dilekçesinin gönderileceği adliyedeki Komisyon tarafından belirlenecek icra dairesince borçlunun itiraz dilekçesinin aslı MTS itiraz dilekçesi kartonunda saklanır, buna ilişkin icra dairesi tarafından kayıt tutulur.

Önemle belirtmek isteriz ki, Yönetmelik, yürürlüğe girdiği tarihte derdest olan takipler hakkında uygulanmayacak olup, bu takipler hakkında 2004 sayılı İcra İflas Kanunu ile İcra ve İflas Kanunu Yönetmeliği’nin ilgili hükümleri uygulanacaktır.

Yönetmelik’in tam metnine ulaşmak için, lütfen buraya tıklayınız.

MORAL | KINIKOĞLU | PAMUKKALE | KÖKENEK
Nur Duygu Bozkurt, Avukat
Nur İpek Gülseren, Stajyer Avukat

Diğer Haberler