Bankalarca Ticari Müşterilerden Alınabilecek Ücretlere İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Tebliğ Yayımlandı.
“Bankalarca Ticari Müşterilerden Alınabilecek Ücretlere İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Tebliğ (Sayı: 2020/4)” (“Tebliğ”) 10 Şubat 2020 tarihli ve 31035 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmış olup 1 Mart 2020 tarihinde yürürlüğe girecektir. Tebliğ’de düzenlenen hükümler, Tebliğ yürürlük tarihinden önce kurulmuş sözleşmelere Tebliğ’in yürürlük tarihinden sonra gerçekleştirilecek işlemler bakımından da uygulanabilecektir.
Tebliğ ile, bankalarca ticari müşterilerin bilgilendirilmesi, ticari krediler, dış ticaret, nakit yönetimi ve ödeme sistemleri olmak üzere sunulacak ürün ve hizmetler karşılığında alınabilecek ücretlerin sınırlandırılması hususunda düzenlemeler yapılmıştır.
Tebliğ uyarınca, bankalar ticari müşterilerden alınabilecek ücretlere ilişkin azami tarife ve diğer güncel bilgileri internet sitelerinde; açık, anlaşılır ve kolay erişilebilir bir şekilde ilan edecektir. Ticari müşterilerden alınabilecek ücretlere ilişkin azami tarifelerde değişiklik olması hâlinde, söz konusu değişiklikler uygulamaya konulmadan önce Merkez Bankası tarafından belirlenecek esaslar çerçevesinde Merkez Bankası’na bildirilir. Bildirilen azami tarifelerin üzerinde herhangi bir ücret tahsil edilemez. İlan edilen azami tarifelerin üzerinde bir ücret bankalarca tahsil edilemeyecektir. İlan edilen bilgilerde değişiklik olması hâlinde değişikliğin yapıldığı tarihe de yer verilerek internet sitesi güncellenecektir.
Ticari müşterilere sunulacak ürün ve hizmetlere ilişkin sözleşmeler kapsamında her bir ürün veya hizmetin adı, vadesi, tahsil edilecek ücret kalemleri gibi başlıca hususların yer aldığı bilgilendirme formunun bankalarca hazırlanarak sözleşmenin ayrılmaz parçası olarak ticari müşteriye sunulacağı ve bankalarca kalıcı veri saklayıcısı ile saklanacağı düzenlenmiştir. Bilgilendirme formunun düzenlendiğine dair ispat yükü ise bankalara yüklenmiştir.
Bankaların ticari müşterilerin onayını almaksızın yaptığı bildirimlerden ücret alamayacağı ve ticari müşterinin onayı alınarak yapılan bildirimler için alınacak ücretin, üçüncü kişilere ödenen tutarı aşamayacağı düzenlenmiştir.
Tebliğ ile, bankaların ticari krediler, dış ticaret, nakit yönetimi ve ödeme sistemleri kategorileri kapsamında sunacakları ürün ve hizmetlere ilişkin alabilecekleri ücretler, Tebliğ Ek 1’inde düzenlenmiş olup bankaların sınırlama yapılmayan hususlarda ise ücretlerini serbestçe belirleyeceği belirlenmiştir.
Tebliğ uyarınca, ticari müşterilerin vazgeçtiği durumlar hariç olmak üzere, ürün veya hizmetlerin sunulamaması halinde, banka tarafından üçüncü kişilere ödenen tutarlar ve hizmet veya ürünün banka tarafından sağlanması durumlarında o ana kadar yapılan işlemlerle orantılı makul ücretler dışında başkaca bir ücret alınamayacak ve alınmış olan ücretlerin iade edilecektir.
Tebliğ ile, bankalar uyguladıkları ücretlerde artış yapabilmek için ticari müşteriye en az iki iş günü öncesinden yazılı olarak veya telefon aracılığıyla bildirimde bulunmakla yükümlü olup söz konusu artırımı geçmiş dönemlere uygulanamayacağı düzenlenmiştir.
Tebliğ ile, bankaların kredi tahsis ücretlerine tahsis edilen kredi limitinin on binde yirmi beşi, kredi kullandırım ücretlerine ise kullandırılan kredinin yüzde biri olarak azami sınırlama getirilmiştir. Tahsis edilen kredi limitinin değişmediği veya limit güncelleme talebi müşteriden gelmediği sürece bankaların, aynı takvim yılı içinde birden fazla kredi tahsis ücreti alamayacağı düzenlenmiştir.
Söz konusu Tebliğ ile, kredi taksitlerinin vadesinden önce ödenmesi veya kredi borcunun tamamının ödenmesi halinde banka, ticari müşteriden erken ödeme ücreti talep edebilecek ve erken ödenen miktara göre tahakkuk etmeyen tüm faiz ve diğer maliyet unsurlarına ilişkin indirim yapmakla yükümlü hale getirilmiştir.
Tebliğ uyarınca, ticari müşterilerin kredinin tamamını erken ödeme talebinde bulunması halinde bankalar, bu talebi kabul edecektir.
Tebliğ uyarınca, bankalar, ticari müşterilerin mevduat ve katılım fonu hesaplarının açılışı sırasında alınan operasyonel süreçler ve hesapların işletimi, hesapların işletime hazır bulundurulması, saklama hizmeti verilmesi ve bilgi işlem sistemi kapsamında ücret alamayacaktır.
Bununla birlikte, mevduat ve katılım fonu hesabına para yatırılması halinde, ticari müşteri veya üçüncü bir kişi tarafından 15:30 sonrasında para yatırma işlemi hariç olmak üzere, bu işlemlerden ücret alınamayacağı düzenlenmiştir.
Tebliğ ile, para transferleri hususunda yapılan EFT işlemlerinden alınabilecek ücretlere ilişkin azami sınırlamalar ayrıntılı olarak düzenlenmiştir.
Tebliğ ile ödeme sistemleri hususunda, üye işyerlerine sağlanan hizmetler ile ticari kartlara ilişkin ürün ve hizmetler karşılığında bankalarca alınabilecek ücret oranlarında ayrıntılı sınırlamalar getirilmiştir.
Buna göre, Tebliğ uyarınca, ticari kredi kartlarından limit aşım ücreti alınamayacaktır. Nakit avans tutarına, ticari kredi kartına tahsis edilen limitin yüzde onu oranında azami sınırlama getirilmiştir. Ayrıca bankaların ticari kredi kartı ekstre erteleme, taksitlendirme, son ödeme tarihi uzatma vb. işlemlerinden ücret alamayacağı düzenlenmiştir.
Bankalar, ticari müşterilere yıllık üyelik ücreti vb. ad altında ücret tahsil edemedikleri ticari kredi kartı sunma yükümlülüğü düzenlenmiştir. Bankaların, ücretsiz ticari kredi kartı başvurularını reddetmesi halinde ise, başvuruya istinaden yıllık ücreti olan ticari kredi kartı verilemeyecektir.
Tebliğ uyarınca, ticari banka kartları ve sanal kredi kartlarından yıllık üyelik ücreti alınamayacaktır.
Tebliğ’in ve ekinin tam metnine ulaşmak için, lütfen tıklayınız.
Nur Duygu Bozkurt, Avukat
Büşra Öngör,Stajyer Avukat