Bireysel Emeklilik Sistemi Hakkında Yönetmelik’te Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik
“Bireysel Emeklilik Sistemi Hakkında Yönetmelik’te Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” (“Değişiklik Yönetmeliği”), 27 Aralık 2018 tarihli ve 30638 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.
Değişiklik Yönetmeliği ile ayırt etme gücüne sahip reşit olmayan küçükler ile kısıtlıların adına bireysel emeklilik sözleşmesi düzenlenmesi ile bu sözleşmeler kapsamında işlem yapılmasının, 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu ile 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun fiil ehliyeti hükümleri kapsamında değerlendirileceğine ilişkin düzenleme yürürlükten kaldırılmıştır. Buna göre, çalışan sıfatını haiz olmak kaydıyla 18 yaşını doldurmamış çalışanlar da yönetmelik kapsamında emeklilik planına dahil edilebilecektir. Buna ek olarak, bireysel emeklilik sözleşmelerinde belirlenen ödemelerin geciktirilmesi durumunda doğan zararların, ticari işler için uygulanacak temerrüt faizi de yürütülmek suretiyle karşılanmasına ilişkin düzenleme yürürlükten kaldırılmıştır.
Değişiklik Yönetmeliği ile; emeklilik şirketlerinin, ayrılma amacı ile yapılan başvuru neticesinde katılımcının erişimine sunulacak olan hesap özeti hesap bildirim cetveli olarak değiştirilmiş olup, ilgili mevzuat düzenlemelerine göre temin edilmesi gereken tüm evrakın eksiksiz olarak emeklilik şirketine ulaşmasından itibaren yirmi (20) iş günü içerisinde bireysel emeklilik hesabındaki birikim ve devlet katkısı hesabındaki varsa hak kazanılan tutarların katılımcının belirttiği hesaba ödeneceği belirtilmiştir. İşbu düzenleme Değişiklik Yönetmeliği’nin yayımından itibaren üç (3) ay sonra yürürlüğe girecektir.
Değişiklik Yönetmeliği’nde birden fazla emeklilik sözleşmesi bulunan katılımcının, sözleşmelerinden herhangi birinden emeklilik hakkını elde ettiği tarih itibarıyla;
(i) Emeklilik hakkını kazandığı sözleşmenin bulunduğu emeklilik şirketine ilgili sözleşmesi için talepte bulunarak veya,
(ii) Yürürlükteki sözleşmelerinin bulunduğu emeklilik şirketlerinden birine talepte bulunarak ve emeklilik hakkını kazandığı sözleşmesi ile birlikte seçmiş olduğu diğer sözleşmelerine ilişkin hesaplarını talepte bulunduğu şirketteki sözleşmesine ilişkin hesabı ile birleştirmek suretiyle,
emeklilik hakkını kullanabileceği düzenlenmiştir. Değişiklik Yönetmeliği’nin bu husustaki hükümleri, yayımı tarihinden itibaren üç (3) ay sonra, yani 27 Mart 2019 tarihinde yürürlüğe girecektir.
“Bireysel Emeklilik Sistemi Hakkında Yönetmelik”te (“Yönetmelik”) öngörülen usule göre belirlenen hak kazanma süresinin tamamlanması halinde veya hak kazanma süresinin kararlaştırılmadığı durumlarda katılımcının hesabında bulunan birikimin tamamının; katılımcının hak kazanma süresi tamamlanmadan önce sözleşmesinden ayrılması durumunda ise yine aynı usul uyarınca hak edilen tutarın, gruba bağlı bireysel emeklilik sözleşmesine transfer yoluyla aktarılabileceği belirtilmiştir. Transfer yoluyla aktarım işlemlerinde, bireysel emeklilik hesabında bulunan tutarlar ile birlikte sistemde geçirilen süre bilgisinin de ilgili emeklilik şirketine iletileceği öngörülmüştür. Değişiklik Yönetmeliği’nde yer verilen işbu düzenleme, yayımı tarihinden itibaren üç (3) ay sonra, yani 27 Mart 2019 tarihinde yürürlüğe girecektir.
Değişiklik Yönetmeliği ile, emeklilik sözleşmesinin asgari içeriği başlıklı maddesi kapsamında, çalışanlara ait kişisel verilerin, veri sahibinin açık rızasının alınmasına gerek olmaksızın emeklilik şirketleriyle paylaşılabilir olduğuna ve bu veri paylaşımının, kişisel verilerin korunmasına ilişkin mevzuat hükümlerine aykırılık teşkil etmeyeceğine ilişkin düzenleme yürürlükten kaldırılmıştır.
Çalışanın cayma hakkını kullanması için öngörülen ve bildirimin kendisine yapılmasını müteakip iki (2) aylık süre, Değişiklik Yönetmeliği ile başlangıç dönemi olarak değiştirilmiş olup, işbu düzenleme Değişiklik Yönetmeliği’nin yayımı tarihinde yürürlüğe girmiştir.
Değişiklik Yönetmeliği ile işverenler, hatalı tahsilat işlemlerini önleyici tedbirler almakla yükümlü tutulmuştur. Ek olarak, işveren kaynaklı hatalar nedeniyle ortaya çıkan çalışan zararlarının giderilmesi ve hatalı tahsilata ilişkin her türlü masrafın Hazine ve Maliye Bakanlığı’nca belirlenen usul ve esaslar kapsamında karşılanmasının işverenin sorumluluğunda olduğu belirtilmiştir. Değişiklik Yönetmeliği’nin işverenin yükümlülüklerine ilişkin işbu hükümleri, yayımı tarihinden itibaren üç (3) ay sonra, yani 27 Mart 2019 tarihinde yürürlüğe girecektir.
Değişiklik Yönetmeliği’nde, katkı payının başlangıç döneminde, ilgisine göre çalışan veya işverence tercih edilen başlangıç fonunda yatırıma yönlendirileceği belirtilmiş olup, bu konudaki düzenlemeler yayımı tarihinde yürürlüğe girmiştir.
Bireysel emeklilik sistemi katılımcısı olan kişinin borçluluğu halinde, borçlunun aynı emeklilik şirketinde veya farklı şirketlerde birden çok bireysel emeklilik hesabı olması durumunda; haczedilebilir tutarın, tüm hesaplardaki toplam tutar üzerinden İstanbul Takas ve Saklama Bankası A.Ş. ve emeklilik şirketlerinden temin edinilen bilgilere göre emeklilik gözetim merkezi tarafından hesaplanacağı belirtilmiştir. Buna göre haciz bildiriminin yapılması üzerine ilgili emeklilik şirketinin, haciz bildiriminin yapıldığı sözleşme için belirtilen usule göre hesaplanan haczedilebilir tutar bilgisini, Emeklilik Gözetim Merkezi’nden edinerek, katılımcının mevcut birikiminin haczedilebilir tutarından alacağa karşılık gelen kısmını ödeyeceği belirtilmiştir. İşbu düzenlemenin Değişiklik Yönetmeliği’nin yayımdan üç (3) ay sonra, yani 27 Mart 2019 tarihinde yürürlüğe girmesi öngörülmüştür.
Değişiklik Yönetmeliği’nin tam metnine ulaşmak için, lütfen buraya tıklayınız.
Nur Duygu Bozkurt, Avukat
Asu Motur, Avukat
Sevgi Kılıç, Stajyer Avukat