Değerli Konut Vergisi Uygulama Tebliği Yayımlandı

Değerli Konut Vergisi Uygulama Genel Tebliği” (“Tebliğ”)[1] ile Dijital Hizmet Vergisi ile Bazı Kanunlarda ve 375 sayılı KHK'da Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun kapsamında ihdas edilen Değerli Konut Vergisi (“DKV”) uygulamasına yönelik mükellefiyet halleri, matrah ve oran, vergi beyanı, ödeme süresi ve yeri ile 1319 sayılı Emlak Vergisi Kanunu’nda düzenlenen bina vergi değeri (“Eşik Değeri”) hususlarında düzenlemeler yapılmıştır.

Mesken Nitelikli Taşınmaz Kavramı

Türkiye sınırları içerisinde bulunan ve taşınmazın bulunduğu yerdeki belediyeden temin edilecek bina vergi değeri, 2021 yılı itibariyle 5.227.000 TL’yi aşan mesken nitelikli taşınmazlar (mesken niteliğini haiz binalar ve birden fazla bağımsız bölümden oluşan binalarda her bir bağımsız bölüm) DKV’nin konusunu oluşturmaktadır.

Taşınmazın mesken niteliğini haiz olup olmadığı hususunun değerlendirilmesinde taşınmazın kayıtlardaki niteliğinin yanında fiilen kullanım durumunun da inceleneceği belirtilmiştir.

Mükellefiyet

Tebliğ kapsamında DKV mükellefleri; (i) mesken nitelikli taşınmaz maliki, (ii) varsa intifa hakkı sahibi, ve (iii) her ikisi de yoksa taşınmaza malik gibi tasarruf edenler olarak düzenlenmiştir.

Paylı mülkiyet halinde malik olanların hisseleri oranında mükellef olacağı; elbirliği mülkiyette ise maliklerin vergiden müteselsilen sorumlu olacakları belirtilmiştir.

Mükellefiyet Başlangıcı

DKV mükellefiyeti; (i) taşınmazın bina vergi değerinin Eşik Değeri’ni aştığı, (ii) Vergi değerini tadil edecek nitelikte yeni bina inşa edilerek (mevcut binaya ilaveler dahil olmak üzere) veya farklı arazilerin veya hisselerin birleştirilerek tek bir arsa haline getirilmesi sonucunda taşınmaz bina vergi değerinin Eşik Değeri’ni aştığı ve (iii) DKV muafiyetinin sona erdiği tarihi takip eden yıldan itibaren başlayacaktır.

Mükellefiyetin Sona Ermesi

Tebliğ uyarınca; (i) yanan, yıkılan, tamamen kullanılmaz hale gelen taşınmazlar ile (ii) DKV’ye tabi iken muaflık şartlarını kazanan taşınmazlar bakımından, bu olayların vuku bulduğu tarihi takip eden taksitten itibaren mükellefiyet sona erecek ve (iii) DKV’ye tabi iken bina vergi değeri beyannamenin verileceği yılda Eşik Değeri’nin altında kalan taşınmazlar bakımından, tevsik edici belgelerle vergi dairesine bildirilerek ilgili yıla ilişkin beyanname verilmeyecektir.

Muaflıklar

Tebliğ uyarınca, aşağıda yazılı mesken nitelikli taşınmazlar, DKV’den muaftır:

• Genel ve özel bütçeli idare, belediye ve üniversite taşınmazları,
• Türkiye sınırları içinde mesken nitelikli tek taşınmazı olanların bu taşınmazı, birden fazla mesken nitelikli taşınmazı bulunanların ise DKV konusuna giren en düşük değerli mesken nitelikli tek taşınmazı,
• Yabancı devletlere ait elçilik ve konsolosluk olarak kullanılan taşınmazlar ile elçilerin ikametine mahsus taşınmazlar ve bunların müştemilatı (karşılıklı olmak şartıyla) ve merkezi Türkiye’de bulunan milletlerarası kuruluşlara, milletlerarası kuruluşların Türkiye’deki temsilciliklerine ait taşınmazlar,
• Esas faaliyet konusu bina inşası olanların işletmelerine kayıtlı bulunan, kiraya verilmemiş veya sair surette kullanılmayan ve henüz ilk satışa, devir ve temlike konu edilmemiş yeni inşa edilen taşınmazlar

Birden fazla mesken nitelikli taşınmazı bulunan mükelleflerin, DKV kapsamındaki en düşük değerli mesken nitelikli tek taşınmazlarını, beyanname verme süresi içinde ilgili vergi dairesine bildirmeleri gerekmektedir.

Bununla birlikte, muafiyetten yararlanma şartlarını taşımadığı halde muafiyetten yararlanan mükellefler ile muafiyetten yararlanma şartlarını kaybetmesine rağmen durumunda meydana gelen değişikliği bildirmeyen mükelleflerden alınması gereken verginin, cezalı olarak ve gecikme faizi ile birlikte alınacağı düzenlenmiştir.

Matrah ve Oran

Bina vergi değerinin ilgili yıl için uygulanan Eşik Değeri’ni aşan kısmı, DKV matrahını oluşturacak olup Eşik Değeri ve belirtilen oranlara ilişkin alt ve üst sınırların, her yıl bir önceki yıla ilişkin olarak 213 sayılı Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre belirlenen yeniden değerleme oranının yarısı nispetinde artırılacağı düzenlenmiştir.

Buna göre, 2020 yılı için belirlenen yeniden değerleme oranının yarısı olan (%9,11/2=) %4,555 oranında artırılarak hesaplanan 2021 yılı matrah ve oranları aşağıdaki gibidir:

Ayrıca, Paylı veya elbirliği mülkiyet halinde, DKV uygulanıp uygulanmayacağının belirlenmesinde ve matrahın hesaplanmasında taşınmazın toplam değeri esas alınacaktır.

Vergi Beyanı

Beyannamelerin, taşınmazın bulunduğu yer belediyesinden alınan -beyanname verilen yıl ve bir önceki yıla ilişkin- bina vergi değerini gösteren belge ile birlikte ilgili yılın Şubat ayının 20. günü sonuna kadar taşınmazın bulunduğu yer vergi dairesine verileceği düzenlenmiştir.

Beyannameler, elektronik ortamda gönderilebilecek olup bu durumda beyannameye eklenecek bina vergi değerini gösteren belgenin, beyannamenin verildiği tarihi takip eden 15 gün içinde elden veya posta yoluyla ilgili vergi dairesine teslim edilmesi gerekmektedir.

Aynı beyannamede beyan edilen taşınmazların farklı vergi dairelerinin yetki alanında bulunması durumunda beyanname, yetkili vergi dairelerinden herhangi birine verilebilecektir.

Yıl içinde mükellefiyetin başlamasını gerektirecek durumun meydana gelmesi halinde beyanname, takip eden yılın Şubat ayının 20. günü sonuna kadar verileceği düzenlenmiştir. Buna göre, DKV’ye tabi mesken nitelikli taşınmazı 2020 yılı içerisinde satın alan kişinin mükellefiyeti takip eden yıldan itibaren başlayacak ve beyanname 2021 yılı Şubat ayının 20. günü sonuna kadar verilecektir.

Verginin Ödenmesi

Beyannamenin verildiği yetkili vergi dairesi tarafından yıllık olarak tarh ve tahakkuk ettirilecek olan DKV’nin, ilgili yılın Şubat ve Ağustos aylarının sonuna kadar iki eşit taksitte ödeneceği düzenlenmiştir.

Tebliğ’in tam metnine ulaşmak için lütfen tıklayınız. Tebliğ metninde birçok örnek bulunduğundan, mükellef olunması halinde bunların da incelenmesi faydalı olacaktır.

Nur Duygu Bozkurt Kadirhan, Kıdemli Avukat
Burak Batı, Avukat
Doruk Köklü, Stajyer Avukat

[1] 15 Ocak 2021 tarihli ve 31365 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmış olup yayımı tarihinde yürürlüğe girmiştir.