İkinci El Motorlu Kara Taşıtlarının Ticareti Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik

15 Ağustos 2020 tarihli ve 31214 sayılı Resmi Gazete’de “İkinci El Motorlu Kara Taşıtlarının Ticareti Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik (“Değişiklik Yönetmeliği”)” yayınlanmış ve istisnai maddeler hariç olmak üzere Değişiklik Yönetmeliği ile getirilen hükümler aynı tarihte yürürlüğe girmiştir. Söz konusu Değişiklik Yönetmeliğinde yer alan düzenlemeler ile 13.02.2018 tarihli 30331 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan İkinci El Motorlu Kara Taşıtlarının Ticareti Hakkında Yönetmelik (“Yönetmelik”)  kapsamı, gerçek veya tüzel kişi tacirler ile esnaf ve sanatkârların ikinci el motorlu kara taşıtı ticareti faaliyetlerini, yetki belgesinin verilmesi, yenilenmesi ve iptaline ilişkin usul ve esasları, ikinci el motorlu kara taşıtı ticaretiyle iştigal eden işletmelerin yükümlülükleri ile toplu iş yeri ve taşıt pazarlarında aranan şartları, ikinci el motorlu kara taşıtı ticaretinde ödeme yöntemlerini kapsayacak şekilde genişletilmiştir.

Değişiklik Yönetmeliği uyarınca motorlu kara taşıtı kiralama faaliyetinde bulunan işletmeler tarafından en az 1 (bir) yıl süreyle kiralanan taşıtların bu işletmelerce satışı Yönetmelik kapsamı dışında tutulmuştur.

Yönetmeliğin yetki belgesi başlıklı maddesi değiştirilerek, ikinci el motorlu kara taşıtı ticaretinin yetki belgesine sahip işletmeler tarafından yapılacağı hükmüne ek olarak, 1 (bir) yıl içinde 3’ten (üç) fazla ikinci el motorlu kara taşıt satışının yapılmasının, Ticaret Bakanlığınca (“Bakanlık”) aksi kararlaştırılmadıkça, ikinci el motorlu kara taşıtı ticareti kabul edileceği düzenlenmiştir. Değişiklik Yönetmeliği kapsamında, ikinci el motorlu kara taşıtı ticareti yapan ve yetki belgesini bugüne kadar almayan işletmelerin 31 Ağustos 2020'ye kadar yetki belgesi almaları gerekmektedir. Değişiklik Yönetmeliği uyarınca yetki belgesi başvurusunun yetki belgesi verilmesinde Değişiklik Yönetmeliği uyarınca aranan şartların taşındığını gösteren belgeler ile birlikte İkinci El Motorlu Kara Taşıtı Ticareti Bilgi Sistemi (“Bilgi Sistemi”) üzerinden yapılacağı düzenlenmiştir.

Değişiklik Yönetmeliği ile yapılan değişiklik ile Yetki Belgesi verilmesi şartları değişikliğe uğramış olup, buna göre işletmeye yetki belgesi verilebilmesi için; (i) Meslek odasına kayıtlı olunması, (ii) Gelir veya kurumlar vergisi mükellefi olunması, (iii) İş yeri açma ve çalışma ruhsatının bulunması, (iv) Meslek odası ve vergi kayıtları ile iş yeri açma ve çalışma ruhsatındaki iştigal konuları arasında ikinci el motorlu kara taşıtı ticareti faaliyetinin bulunması, gerekmekte olup, Motorlu kara taşıtları alım satım sorumlularının ise; (i) On sekiz yaşını doldurmuş olması, (ii) En az lise mezunu olması, (iii) İflas etmemiş veya iflas etmiş olsa bile 9/6/1932 tarihli ve 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu hükümlerine göre itibarının yerine gelmiş olması, (iv) Konkordato talebinde bulunmamış olması, (v) Kasten işlenen bir suçtan dolayı beş yıldan fazla kesinleşmiş hapis cezası almamış veya devletin güvenliğine, anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine, milli savunmaya ve devlet sırlarına karşı suçlar ile casusluk, zimmet, irtikâp, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, güveni kötüye kullanma, hileli iflas, ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama, terörizmin finansmanı, kaçakçılık, vergi kaçakçılığı veya haksız mal edinme, işkence, cinsel saldırı ve çocukların cinsel istismarı suçlarından hüküm giymemiş ya da ticaret ve sanat icrasından hükmen yasaklanmamış olması, ve (vi) Motorlu kara taşıtları alım satım sorumlularından en az birinin Seviye 5 mesleki yeterlilik belgesine sahip olması, gerekmektedir.

İlgili Değişiklik Yönetmeliği madde 7 uyarınca yetki belgesi verilmesi için gerekli bilgilerden herhangi birinde değişiklik olması halinde yetki belgesinin yenileneceği düzenlenmiş olup yenileme başvurusu için aşağıdaki hususlar hüküm altına alınmıştır;

1. İşletmenin başka bir adrese nakledilmesi durumunda, iş yeri açma ve çalışma ruhsatının yeniden düzenlendiği,
2. Mahalle, cadde, sokak ve benzeri yerlerin isim veya numaralarının değişmesi nedeniyle işletme adresinin değişmesi durumunda, iş yeri açma ve çalışma ruhsatının güncellendiği,
3. (a) ve (b) bentlerinde belirtilen durumlar hariç olmak üzere, 5 inci maddenin üçüncü fıkrasında belirtilen bilgilerden herhangi birinde değişiklik olması durumunda değişikliğin gerçekleştiği,

tarihten itibaren on gün içinde Bilgi Sistemi üzerinden yapılacaktır.

Yetki Belgesinin iptal edilmesi ilişkin şartlar ise Değişiklik Yönetmeliği madde 8 uyarınca aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir;

1. Yönetmeliğin 6. maddesinde belirtilen şartlardan herhangi birini kaybeden işletmenin bu durumun gerçekleştiği tarihten itibaren 10 (on) gün içinde Bilgi Sistemi üzerinden yapacağı başvuru üzerine,
2. Yönetmeliğin 6.maddesinde belirtilen şartlardan herhangi birine sahip olunmadığının Bakanlıkça tespit edilmesi halinde,
3. Yönetmeliğin 8. maddesinin ikinci fıkrasında belirtilen süre içinde yenileme başvurusunda bulunulmaması nedeniyle Bilgi Sistemi üzerinden veya yazılı olarak Bakanlıkça yapılan uyarıya rağmen on gün içinde yenileme başvurusunda bulunulmaması halinde,
4. Yönetmelik hükümlerine aykırı hareket eden işletmeye Bilgi Sistemi üzerinden veya yazılı olarak Bakanlıkça yapılan uyarıya rağmen;
   • Verilen süre içinde aykırılığın ortadan kaldırılmaması halinde,
   • Aynı takvim yılı içinde aykırılığın tekrarlanması halinde,

iptal edilecektir

Değişiklik Yönetmeliği madde 12 uyarınca taşıt teslim belgesinin ikinci el motorlu kara taşıtının adına tescilli olduğu kişi ile işletme arasında birer nüshası taraflarda kalacak şekilde düzenleneceği ve işletme tarafından en az 5 (beş) yıl süreyle saklanacağı hüküm altına alınmıştır. Değişiklik Yönetmeliği madde 13 uyarınca ise ikinci el motorlu kara taşıtı ticaretine yönelik ilan veren işletmelerin uyması gereken yükümlülükler detaylı olarak belirlenmiş olup;

• Tanıtım kartında yetki belgesi numarası, yetki belgesindeki işletme adına ve maddede sayılan asgari unsurlara güncel olarak yer verilmesi, ikinci el motorlu kara taşıtı ticaretine yönelik ilan veren işletmelerin bu ilanlarda, maddede belirtilen asgari unsurlara yer vermesi gibi hususlar düzenleme altına alınmıştır.
• Ek olarak internet ortamında ikinci el motorlu kara taşıtı ticaretine yönelik ilan verilmesine aracılık eden gerçek veya tüzel kişilerin de uyması gereken hususlar ayrıca düzenlenmiştir.

Değişiklik Yönetmeliği uyarınca aynı zamanda ikinci el otomobil veya arazi satışı yapan işletme tarafından satışın yapıldığı tarihten önceki 3 (üç) gün içinde ekspertiz raporu alınacağı belirtilmiştir. Ekspertiz raporu, ilgili standarda göre verilen TSE hizmet yeterlilik belgesi bulunan ekspertiz işletmeleri tarafından düzenlenmektedir.

Değişiklik Yönetmeliği uyarınca ikinci el motorlu kara taşıtı alım satımında ödemenin nakit yapılması halinde taşıtın satış bedeli, Bakanlıkça yetkilendirilen kuruluş tarafından taşıt mülkiyeti ile satış bedelinin eş anlı el değiştirmesini sağlayacak şekilde oluşturulan elektronik sistem üzerinden ödenecektir.

Daha önce Bakanlıkça yetki belgesi verilen işletmelerin, ikinci el motorlu kara taşıtı ticaretine ilişkin iş yeri açma ve çalışma ruhsatlarını ve İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelik'teki ilgili iş yeri şartlarına haiz olduklarını gösteren belgeyi 30 Haziran 2021'e kadar İkinci El Motorlu Kara Taşıtları Bilgi Sistemi'ne aktarmaları gerektiği de Değişiklik Yönetmeliği ile ayrıca düzenleme bulmuştur.  

Yönetmelik hükümlerine aykırı hareket eden işletmelere Ticaret Bakanlığınca hem idari para cezası uygulanacağını hem de yapılan uyarıya rağmen aykırılığı ortadan kaldırmayan veya tekrarlayan işletmelerin yetki belgelerinin iptal edileceği de Değişiklik Yönetmeliği uyarınca düzenlenen bir diğer husustur.

Değişiklik Yönetmeliği’nin tam metnine ulaşmak için lütfen tıklayınız.

Aslı Kınsız, Avukat
Hüsna Orakçıoğlu, Stajyer Avukat