Torba Yasa 22 Kasım 2019 Tarihli Resmi Gazete'de Yayımlandı.

Ödeme ve Menkul Kıymet Mutabakat Sistemleri, Ödeme Hizmetleri ve Elektronik Para Kuruluşları Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun 22 Kasım 2019 tarihli ve 30956 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır (“Torba Yasa”). Torba Yasa’nın Türkiye Ödeme ve Elektronik Para Kuruluşları Birliği (“Birlik”) kurulmasına ilişkin maddesi yayım tarihinden 6 (altı) ay sonra diğer maddeleri ise 1 Ocak 2020 tarihinde yürürlüğe girecektir. Torba Yasa uyarınca;

• 5464 sayılı Banka Kartları ve Kredi Kartları Kanunu’nda (“5464 sayılı Kanun”),
• 5549 sayılı Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Hakkında Kanun’da (“5549 sayılı Kanun”),
• 6493 sayılı Ödeme ve Menkul Kıymet Mutabakat Sistemleri, Ödeme Hizmetleri ve Elektronik Para Kuruluşları Hakkında Kanun’da (“6493 sayılı Kanun”), ve
• 5411 sayılı Bankacılık Kanunu’nda (“5411 sayılı Kanun”)

6493 Sayılı Kanun’da Yapılan Değişiklikler

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun (“BDDK”), 6493 sayılı Kanun kapsamındaki görev ve yetkileri T.C. Merkez Bankası’na (“Merkez Bankası”) devredilmiştir. Torba Yasa ile bundan böyle Merkez Bankası ödemeler alanındaki tek yetkili otorite olacaktır. Bu bakımdan BDDK’nın yetkilerini Merkez Bankası’na devrinin temini amacıyla “ikincil düzenleme yapma yetkisi” verilmiş bulunmaktadır. Bununla birlikte, ödeme kuruluşları ve elektronik para kuruluşları bundan böyle BDDK tarafından katkı payı alınabilecek kuruluşlardan sayılmayacaktır.

Merkez Bankası, BDDK’dan aldığı yetkiler dışında ayrıca;

1. 6493 sayılı Kanun kapsamındaki belirli bir işlem türüne ilişkin olarak herhangi bir isim altında, işlemin taraflarından birinin aldığı ücret, masraf, komisyon ve diğer menfaatlerin nitelikleri ile azami miktar ya da oranlarını tespit etme, bunları kısmen veya tamamen serbest bırakmaya,
2. Yapılan faaliyetler neticesinde ödeme alanındaki gelişimleri olumsuz etkileyebilecek durumların tespit edilmesi halinde, konu ile ilgili çalışma komiteleri kurmaya, komite tarafından alınan kararları uygulamaya,
3. Bir ödeme hizmeti sağlayıcısındaki verilen ödeme hizmeti başlatma ve hesap bilgisi sağlama faaliyetleri kapsamında, başka bir ödeme hizmeti sağlayıcısı ile paylaşılmasına ilişkin her türlü usul ve esası belirlemeye,
4. Elektronik parayı ihraç eden kuruluşun sadece kendi mağaza ağında, sadece belirli bir mal veya hizmet grubunun satın alınmasında veya yapılan bir anlaşma sonucunda sadece belirli bir hizmet ağında kullanılabilen ön ödemeli araçlar ile yapılan işlemlerin toplam büyüklük ve etki alanı açısından Merkez Bankası tarafından belirlenecek belirli seviyeye ulaşması durumunda, 6496 sayılı Kanun kapsamında değerlendirilmesine karar vermeye,
5. Elektronik Para Kuruluşlarının hangi faaliyetlerinin kredi verme faaliyeti olarak değerlendirilmeyeceğine ilişkin tespit yapmaya,
6. 6493 sayılı Kanun kapsamındaki işlemler için 5411 sayılı Kanun kapsamındaki bütün bankaları, ödeme kuruluşu ve elektronik para kuruluşu ile Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketi’ni (“PTT”) denetlemeye,
7. Ödeme kuruluşu ve elektronik para kuruluşu ile ilgili olarak tespit edilen hususlarda gerekli tedbirlerin alınmasını istemeye, tedbirlerin alınması için 6 (altı) ayı geçmemek üzere makul süre tanımaya, bu süre içinde gerekli tedbirler alınıncaya kadar ödeme kuruluşunun ve elektronik para kuruluşunun faaliyet iznini geçici olarak durdurmaya ve ilgili tedbirlerin belirlenen süre içinde alınmaması hâlinde bunların faaliyet iznini iptal etmeye, yetkili kılınmıştır.

Yapılan düzenlemeyle, ödeme ve elektronik para kuruluşları, bağımsız denetime tabi kılınmıştır. Anılan bu kuruluşların finansal açıdan bağımsız denetimi 26 Eylül 2011 tarihli ve 660 sayılı Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu’nun Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname çerçevesinde yapılacaktır.

Getirilen Torba Yasa ile birlikte Birlik’in kurulması öngörülmüş olup, ödeme kuruluşları ve elektronik para kuruluşları, faaliyet izni almalarından itibaren 1 (bir) ay içinde Birlik’e üye olmakla yükümlü kılınmışlardır.

5464 Sayılı Kanun’da Yapılan Değişiklikler

5464 sayılı Kanun’da düzenlenen “takas ve mahsup” işlemleri esasen ödeme sistemi işleticiliği olmasından dolayı 6493 sayılı Kanun kapsamına girmektedir. Bu bakımdan mevcut düzenleme ile ödemeler alanındaki bütün yetkiler Merkez Bankası’na devredildiğinden takas ve mahsup işlemleri 5464 sayılı Kanun kapsamından çıkartılmıştır. 5464 Sayılı Kanun değişikliği ile bankalar artık takas ve mahsup işlemleri yapamayacaklardır.  

5549 Sayılı Kanun’da Yapılan Değişiklikler

5549 Sayılı Kanun’da yapılan değişiklik ile elektronik ödeme ve para kuruluşlarının MASAK yükümlülük uyum-ihlal denetimi Merkez Bankası tarafından yapılacaktır.

Torba Yasa’nın tam metnine ulaşmak için tıklayınız.

Nur Duygu Bozkurt, Avukat
Yağız Kızkapan, Stajyer Avukat
Burak Batı, Stajyer Avukat