Türk Patent ve Marka Kurumu (“TÜRKPATENT”) tarafından hazırlanan 2024/2 sayılı Marka Tescil Başvurularına Ait Mal ve Hizmetlerin Sınıflandırılmasına İlişkin Tebliğ (“Tebliğ”), 20 Aralık 2024 tarihli ve 32758 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yayım tarihi itibariyle yürürlüğe girmiştir. Bu düzenleme ile 30 Aralık 2016 tarihli ve 29934 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 2016/2 sayılı Tebliğ yürürlükten kaldırılmıştır.
Tebliğ, marka tescil başvurularında kullanılan mal ve hizmet sınıflandırmalarını güncelleyerek uluslararası standartlara ve dijitalleşmenin getirdiği yeni ihtiyaçlara uyum sağlama amacını taşımaktadır.
Tebliğin temel dayanağını ise Türkiye’nin de taraf olduğu 12 Temmuz 1995 tarihli Nis Anlaşması oluşturmakta olup, bu düzenleme ile marka başvurularının kapsadığı mal ve hizmetlerin sınırlarının daha net çizilmesi hedeflenmiştir.
Mal ve Hizmet Sınıflarındaki Dikkat Çeken Yenilikler:
Tebliğ ile dijital varlıklar, robot teknolojileri, sağlık ve eğlence gibi farklı sektörlere yönelik birçok sınıfta yenilikçi düzenleme getirilmiştir. Bunlardan belli başlıları aşağıdaki şekildedir.
- 9. SINIF: Kripto para birimleri (yazılım), NFT’ler (Değiştirilemez Token), mobil uygulamalar, yapay zekalı insansı robotlar, elektrikli şarj istasyonları ve laboratuvar robotları gibi dijital ve teknolojik gelişmelere yönelik yenilikler eklenmiştir.
- 10. SINIF: Sağlık amaçlı maskeler gibi pandemi sonrası önem kazanan ürünler dahil edilmiştir.
- 12. SINIF: Dronlar ve insansız hava taşıtları gibi modern ulaşım ve lojistik araçları kapsama alınmıştır.
- 37. SINIF: Elektrikli araçların şarj edilmesi hizmetleri ve taşınabilir şarj ünitesi kiralama hizmetleri eklenerek sürdürülebilir enerjiye yönelik adımlar atılmıştır.
- 38. SINIF: Telefon, bilgisayar ve diğer cihazlarla haberleşme hizmetleri ve internet servisi sağlama hizmetleri, dijital iletişim teknolojilerini içerecek şekilde genişletilmiştir.
- 39. SINIF: Sağlık turizmi taşımacılık hizmetleri eklenerek sağlık turizmi adına yeni bir alan açılmıştır.
- 41. SINIF: Yaşam koçluğu ve eğlence planlama hizmetleri eklenerek sektördeki yeni meslek grupları için de ayrı bir sınıf imkanı sağlanmıştır.
- 45. SINIF: Sosyal ağ oluşturma hizmetleri (internet sitesi vasıtasıyla arkadaş bulma hizmetleri dahil), modern iletişim ve bağlantı trendlerini yansıtırken; astroloji danışmanlığı ve ruhsal (spiritüel) danışmanlık hizmetleri, yeni çağ hizmetlerini kapsama dahil etmiştir.
Yapılan bu eklemeler, farklı sektörlerdeki marka başvurularını daha detaylı ve kapsamlı bir şekilde ele almayı mümkün kılarken, dijitalleşme ve teknolojik gelişmelerle birlikte ortaya çıkan yeni meslekleri ve hizmet alanlarını da tescil sürecine dahil etmektedir.
Sonuç ve Değerlendirme
Tebliğ ile marka başvurularının daha belirgin bir çerçevede değerlendirilebilmesi için standart bir sınıflandırma listesi oluşturulmuş ve buna ek olarak, başvuru sahiplerinin sektörel ihtiyaçlarına göre bu listeyi özelleştirebilmesine de imkan tanınmıştır.
Özellikle dijital varlıklar, robotik teknolojiler ve yenilikçi hizmet alanları için getirilen düzenlemeler, marka başvurularını daha kapsayıcı hale getirmiştir. Bu tür teknolojik gelişmelerin marka sınıflarına dahil edilmesi, markaların gelecekte ortaya çıkabilecek ticari ve hukuki ihtilaflardan korunması adına önemli bir adım olarak değerlendirilmektedir.
Ayrıca, getirilen düzenlemeler dijital dünyayı hedeflemekle kalmamış, sağlık, turizm ve eğlence gibi geleneksel sektörlere de yenilikçi bir yaklaşım sunmuştur. Bu sektörlere yönelik yapılan eklemeler, marka başvurularının daha net ve hızlı bir şekilde değerlendirilmesine olanak tanımaktadır.
Genel olarak ilgili Tebliğ, başvuru sahiplerine daha kapsamlı ve güncel gelişmelerle uyumlu bir sınıflandırma sistemi sunarken aynı zamanda marka tescil süreçlerinin hızlandırılmasını da sağlamaktadır.
Ebrar Turan, Avukat
Selen Kaya, Stajyer Avukat