Çalışma İzni Değerlendirme Kriterlerinde Önemli Düzenlemeler Yapıldı

Söz konusu düzenleme ile; çalışma izni değerlendirme kriterleri arasında yer alan istihdam, mali yeterlilik ve ücret kriterleri güncellenmiş, ayrıca sektör, meslek ve iş bazında değişiklikler gerçekleştirilmiştir.

A. Değişiklik Kapsamında Getirilen Düzenlemeler Neler?

1. Genel Değerlendirme Kriterlerinin Yeniden Düzenlenmesi ve Sermaye Şartları;
Değiştirilen kriterler ve istisnalar kapsamında, şirketlerin bilanço esası usulüne tabi olup olmadığı, yeni kurulmuş ya da hâlihazırda faaliyet gösteren bir şirket olup olmadığı, şirkette adi ortaklığın mevcut olup olmadığı ve yabancı kişinin daha önce Türkiye’de yasal olarak bulunup bulunmadığı gibi faktörler belirleyici olmuştur.

Bilanço esası usulüne tabi yeni kurulan işyerleri için ödenmiş sermaye şartları, eski düzenlemede en az 100.000 TL iken, yeni uygulama ile bu miktar en az 500.000 TL olarak belirlenmiştir.

Bilanço esası usulüne tabi faaliyet gösteren işyerleri ile bu işyerlerinin kurmuş olduğu adi ortaklıklar adına yapılacak çalışma izni başvurularında ise, aşağıdaki üç koşuldan en az birinin sağlanması gerekmektedir:

Ödenmiş Sermaye : Eski uygulamada en az 100.000 TL olan bu tutar, yeni düzenleme uyarınca en az 500.000 TL olmalıdır.
Net Satış Tutarı : Eski uygulamada en az 800.000 TL olan bu tutar, yeni düzenlemede en az 8.000.000 TL olarak belirlenmiştir.
İhracat : Önceki düzenlemede en az 250.000 ABD Doları olan ihracat eşiği, yeni uygulamada en az 150.000 ABD Doları’na düşürülmüştür.


Bu kapsamda yapılan değişiklikler ile ödenmiş sermaye ve net satış tutarları artırılmış, ihracat eşiği ise düşürülmüştür. “Çalışma İzni Değerlendirme Kriterleri”nin genel yürürlük tarihi 01.10.2024 olarak belirlenmiştir. Ancak ödenmiş sermaye ile net satış tutarına ilişkin düzenlemeler için bir istisna uygulanmış ve yürürlük tarihi 01.01.2025 olarak belirlenmiştir. İhracat eşiği ise 01.10.2024 tarihinde yürürlüğe girecektir.

Buna göre, 01.01.2025 tarihine kadar yapılacak olan başvurularda; ödenmiş sermaye için en az 100.000 TL veya net satış tutarı için en az 800.000 TL veya ihracat tutarı için ise (01.01.2025 tarihi beklenmeden) 150.000 ABD Doları olması şartı aranacaktır.

	Eski Düzenleme	Yeni Düzenleme	Yeni Düzenlemenin Yürürlük Tarihi
Ödenmiş Sermaye	En az 100.000 TL	En az 500.000 TL	01.01.2025
Net Satış Tutarı	En az 800.000 TL	En az 8.000.000 TL	01.01.2025
İhracat	En az 250.000 ABD Doları	En az 150.000 ABD Doları	01.10.2024

2. Sektör, Meslek veya İş Temelinde Özel Değerlendirme Kriterlerinin Eklenmesi;
Yeni düzenleme sonucunda, yabancı kişi çalıştıracak işyerlerinin faaliyet gösterdiği sektörler ve yabancı kişinin çalışacağı işler bakımından uygulanacak kriterler farklılık gösterecektir. Bu kapsamda; bilişim, eğitim, ev hizmetleri, havacılık, sağlık, turizm sektörleri ile ileri teknoloji gerektiren sektörler ve kamu projelerine yönelik düzenlemeler getirilmiştir.

Yabancı öğrenciler için getirilen düzenlemeler çerçevesinde yapılan başvurular, eğlence sektöründe öğrencilerin durumlarına uygun olmayan işlerde ve ev hizmetleri sektöründe çalışmak üzere gerçekleştirildiği takdirde olumsuz bir şekilde değerlendirilecektir. Ayrıca başvuru yapan kişinin öğrenci olup olmadığı hususu ise Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı kayıtlarınca değerlendirilecektir.


3. Şirket Ortağı Yabancılara İlişkin Değerlendirme Kriterlerinin Getirilmesi;
Yapılan düzenleme uyarınca, bilanço esası usulüne tabi işyerlerinde yeni işyeri açan veya bir işyerine ortak olan yabancı adına yapılan çalışma izni başvurusu değerlendirilmesinde, ödenmiş sermaye tutarı ile Türk vatandaşı istihdamının varlığı ayrıca incelenecektir.

Bu kapsamda mali kriter bakımından ödenmiş sermayenin en az 500.000 TL olması şartıyla, yabancının sermaye tutarının, eski uygulamada 40.000 TL iken yeni uygulamada en az 500.000 TL olması ve ortaklık payının en az %20 olması şartı aranacak olup, sermaye tutarındaki bu değişiklik 01.01.2025 tarihinde yürürlüğe girecektir. Bu tarihe kadar yapılan başvurularda, sermaye tutarının eski düzenlemedeki gibi 40.000 TL olması yeterli olacaktır.

İstihdam kriteri açısından herhangi bir değişiklik yapılmamış olup, en az 5 (beş) Türk vatandaşının istihdamı şartı, ilk çalışma izni süresinin 7. (yedinci) ayından itibaren aranacaktır.

Buna ek olarak, bu kriterlere bir ek istisna daha getirilmiştir: 100.000 ABD Doları ve üzerinde sermaye payı bulunan yabancı ortaklar için yapılacak çalışma izni başvurularında, mali ve istihdam kriterleri uygulama alanı bulmayacaktır.


4. Değerlendirme Kriterlerinden Muaf Tutulan Yabancıların Kapsamının Genişletilmesi;
Değişikliğin yürürlüğe girmesiyle birlikte; değerlendirme kriterlerinden muaf tutulan yabancıların kapsamı da genişletilmiştir.

Bu kapsamda; anne, baba veya çocuğu Türk vatandaşı olan yabancılar ile insani ikamet izni, insan ticareti mağduru ikamet izni, uzun dönem ikamet izni, vatansız kişi kimlik belgesi sahibi olanlar ve 3 (üç) yıldır Türk vatandaşı ile evlilik birliği içinde bulunan yabancılar muafiyet kapsamına dahil edilmiştir. Ayrıca çalışma izni, kısa dönem ikamet izni, aile ikamet izni, uzun dönem ikamet izni, insani ikamet izni veya insan ticareti mağduru ikamet izni ile en az 8 (sekiz) yıl Türkiye’de bulunan yabancılar da bu muafiyetten yararlanabilecektir.

Buna ek olarak Türk vatandaşlarına özgü meslek ve işler dışında çalışacak yabancılardan İçişleri veya Dışişleri Bakanlığı tarafından Türk soylu olduğu bildirilen veya Genel Müdürlükçe uluslararası işgücü politikası çerçevesinde uygun görülen Türk soylu yabancılar da muafiyet kapsamına alınmıştır.


5. Geçiş Hükümleri;
Çalışma izni için yapılacak olan uzatma başvurularında ise, ilk başvurunun yapıldığı tarihte geçerli olan mali yeterlilik kriterinin esas alınarak değerlendirme yapılacağı ayrıca düzenlenmiştir. Dolayısıyla uzatım başvurularında bu yeni esaslara göre değerlendirme yapılmayacaktır.

B. Sonuç

Yeni güncellemeler kapsamında çalışma izni başvurusu yapılmadan önce, belirlenen bu yeni kriterlerin kapsamlı bir şekilde incelenmesi, yabancı kişinin istihdama uygunluğunun titizlikle değerlendirilmesi ve yürürlük tarihlerinin göz önüne alınarak başvuru yapılması önem arz edecektir. Bu süreç, başvurunun başarıyla sonuçlanması için en kritik bir adımdır. Aksi takdirde, başvurunun reddedilme riski söz konusu olabileceğinden tüm bu faktörlerin dikkate alınması, istihdam sürecinin sağlıklı bir şekilde ilerlemesi açısından büyük önem taşımaktadır.

Bu kapsamda değişikliklere buradan ulaşabilirsiniz.


Cerensu Çetin Yenigün, Kıdemli Avukat
Eylül Uslu, Stajyer Avukat