E-Ticaret Yönetmeliği’nde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik Yayınlandı

08.03.2025 Tarihli 32835 Sayılı Resmî Gazete’ de yayımlanan ve yayımlandığı tarihte yürürlüğe giren “Elektronik Ticaret Aracı Hizmet Sağlayıcı ve Elektronik Ticaret Hizmet Sağlayıcılar Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” (“Değişiklik Yönetmeliği”) ile Elektronik Ticaret Aracı Hizmet Sağlayıcı ve Elektronik Ticaret Hizmet Sağlayıcılar Hakkında Yönetmelik’te (“Yönetmelik”) birtakım değişiklikler getirilmiştir.

Yönetmelik Kapsamında Getirilen Değişiklikler Nelerdir?

Söz konusu Değişiklik Yönetmeliği ile, Yönetmelik kapsamında Elektronik Ticaret Hizmet Sağlayıcı (“ETHS”) ve Elektronik Ticaret Aracı Hizmet Sağlayıcı’ların (“ETAHS”) yükümlülüklerinde çeşitli değişikliklere gidilmiştir. Değişiklik Yönetmeliği ile yapılan düzenlemelerin genel çerçevesine bakıldığında özellikle e-pazaryerleri ve satıcılar arasındaki ilişki ve güncel e-ticaret uygulamaları ve gereksinimlerinin de göz önünde bulundurulduğu anlaşılmaktadır. Bu kapsamda Değişiklik Yönetmeliği ile getirilen bazı önemli düzenlemeler aşağıdaki gibidir;

ETAHS’nin Bilgi Verme ve Doğrulama Yükümlülüğü Hakkında

ETAHS’lerin ETHS’lerin bilgi verme yükümlülüğü kapsamındaki ETAHS tarafından kendisine tahsis edilen alanda bulundurması gereken bilgileri her takvim yılının ilk 3 ayında doğrulama yükümlülüğü yılda 1 kez olmak üzere değiştirilerek, ayrıca ETHS’nin ürün listelemediği takvim yılları açısından doğrulama yükümlülüğü olmadığı eklenmiştir. Buna göre; ETAHS’lerin doğrulama yükümlülüğü her yıl kendi belirledikleri bir zamanda ilgili yılda ürün listeleyen ETHS’ler için geçerli olacaktır.

Elektronik Ticarette Haksız Ticari Uygulamalar Hakkında

ETAHS’ler tarafından cayma süresinin Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun kapsamında belirtilenden daha uzun belirlenmesinin aracılık sözleşmesi ile de mümkün olduğuna yönelik açık ekleme yapılmıştır. ETHS’lerden talep edilecek cezai şartlara yönelik açık düzenleme getirilmiştir. Buna göre; ETAHS’lerin somut belge ve kayıtlar ile ispat edebildiği cezai şart durumları haricinde ETHS’den açıklama talep etmeksizin cezai şart uygulaması elektronik ticarette haksız ticari uygulama olarak kabul edilecektir.

Aracılık Sözleşmesi Hükümlerinin ETAHS Tarafından Değiştirilmesi Hakkında

Aracılık sözleşmesinde ETAHS’nin tek taraflı olarak değişiklik yapmasına ilişkin düzenlemede açısından ETHS’ye önceden bildirim yapıldığı takdirde ETHS lehine yapılacak düzenlemeler ve ayrıca düzenleyici ve denetleyici otoriteler tarafından alınan karar ve düzenlemeler sebebiyle aracılık sözleşmesinde yapılan değişiklikler için 15 günlük bildirim süresinin uygulanmayacağı yönünde değişiklik getirilmiştir. Buna göre, hukuki ve idari gereklilikler sebebiyle yapılan değişiklikler ile ETHS lehine yapılacak değişikliklerin derhal uygulamaya alınmasının önü açılmıştır.

Dahili İletişim Sistemi Hakkında

Dahili iletişim sisteminde yer alan bilgilerin Ticaret Bakanlığı tarafından yetkilendirilen personel tarafından görüntülenebileceğine yönelik düzenleme çıkartılarak, bu bilgilerin aracılık sözleşmesi süresince ve aracılık sözleşmesinin sona ermesinden itibaren bir yıl içinde ETHS tarafından görüntülenebilmesine, kaydedilmesine ve değiştirilmeden kopyalanmasına imkan tanınması gerektiği şeklinde değiştirilmiştir. Buna göre; ETAHS tarafından ETHS’ye dahili iletişim sistem verilerine erişim sağlanması yanında kaydetme, değiştirme ve kopyalama teknik imkanlarının da sağlanması gerekecektir.

Çevrim İçi Arama Motorlarında Tanıtım ve Erişim İmkânı Hakkında

ETAHS veya ETHS’nin ekonomik bütünlük içerisinde bulunmadığı kişilerin tescilli markalarından oluşan anahtar kelimelere reklam vererek çevrim içi arama motorlarında pazarlama ve tanıtım faaliyeti bulunulduğunun tespiti halinde Ticaret Bakanlığı tarafından sona erdirmeye yönelik yapılacak bildirim yanında idari yaptırım da uygulanabileceği belirtilmiştir.

Ayrıca; ilgili sona erdirme bildiriminin yapılmasını takiben 24 saat içerisinde aykırılığı gerçekleştiren ETAHS veya ETHS’nin ihlali ortadan kaldırmasına ek olarak şikâyete konu anahtar kelimeyi çevrim içi arama motorlarında metin reklamı verilmesini sağlayan tüm reklam modelleri ve kampanya türlerinde tam eşleme ile negatif anahtar kelimelere ekleyerek, bu durumu belgelendirme yükümlülüğü getirilmiştir.

Veri Kullanımı ve Paylaşımı Hakkında

Veri kullanımı ve paylaşımına ilişkin ETAHS’nin ETHS’ye veri taşıma imkanı sağlaması gerekliliği düzenlemesi; ETHS’nin Yönetmelik 21/1(c)’de belirtilen ürün bilgileri, değerlendirmeleri ve performans puanlamalarını aracılık sözleşmesi süresince ve sona ermesinden sonra bir yıl içinde bedelsiz ve etkin şekilde taşımasına teknik imkan sunulacağı şeklinde değiştirilerek ETHS’nin aracılık sözleşmesi süresi sonrasında da veri taşıma imkanının olması gerektiğine açıklık getirilmiştir. Aracılık sözleşmesinde bulunması gereken asgari unsurlara ilişkin düzenleme de bu değişikliğe uygun şekilde güncellenmiştir.

Bağımsız Denetim ve Mevzuata Uygunluk Raporu Hakkında

Bağımsız denetim kapsamında orta, büyük ve çok büyük ölçekli ETAHS ve ETHS’lerin denetim raporunu Ticaret Bakanlığı’na göndereceği ay ağustos ayı olarak değiştirilmiş ve bağımsız denetim raporunda bulunması gereken unsurlar içerisine ilgili ETAHS veya ETHS’nin kendisinin ve ekonomik bütünlük içinde bulunduğu kişilerin de tescilli marka bilgisnin eklenmesi gerektiğine yönelik düzenleme getirilmiştir. Orta, büyük ve çok büyük ölçekli ETAHS ve ETHS’ler tarafından hazırlanan mevzuata uygunluk raporu kapsamına 5/3/2020 tarihli ve 7223 sayılı Ürün Güvenliği ve Teknik Düzenlemeler Kanunu da dahil edilerek Ticaret Bakanlığı’na sunulacağı ay Ağustos olarak değiştirilmiştir.

Reklam Bütçesi ve İndirim Bütçesi Hakkında

Büyük ve çok büyük ölçekli ETAHS ile ETHS’lerin sponsorluk harcamalarının reklam bütçelerine dahil edilmeyen ve %25 olarak belirlenen oran %50’ye çıkartılarak, sponsorluk ve reklam bütçelerinin bu çerçevede artırılmasına imkan sağlanmıştır. Reklam bütçesine ilişkin ETAHS’nin aracılık hizmeti sunduğu ETHS’lere veya üçüncü kişilere, kendi lehine sonuç doğuracak şekilde reklam yaptırmak suretiyle reklam bütçesini aşması halinde bu durumun ETAHS tarafından Ticaret Bakanlığı’nı yanıltmaya yönelik iş ve işlemlerle reklam harcaması yapıldığı kabul edileceği yönündeki düzenlemeye ilgili reklam harcamalarının Ticaret Bakanlığı’na bildirilmeme şartı eklenmiştir.

İndirim bütçesine ilişkin olarak; alıcılara ödeme erteleme imkânı sunulması ve bedeline ETAHS’nin katlanması halinde katlanılan bedel de indirim kapsamında değerlendirilecek bedeller kapsamına dahil edilmiştir.

İndirim bütçesi hakkında ayrıca; deprem, yangın ve sel gibi dayanışma ve yardımlaşma gerektiren durumlar ile toplumun dezavantajlı kesimlerinin ekonomik ve sosyal hayata aktif katılımının sağlanması amacıyla yapılan ve Ticaret Bakanlığı tarafından önceden onaylanan ETHS’lere sağlanan fayda ve indirimlerin indirim bütçesine dahil olmayacağı da açıkça düzenlenmiştir.

Değişiklik Tebliği ile ayrıca Yenilenmiş Ürünlerin Satışı Hakkında Yönetmelik kapsamında kullanılmış malın alınmasına ve yenilenmiş ürünün satılmasına yönelik olması koşuluyla, bunlara ilişkin reklam ve indirimlerin ilgili bütçe sınırlamalarına dahil olmayacağına yönelik düzenlemeler Yönetmelik kapsamına eklenmiştir.

Elektronik Ticaret Lisansı Başvurusu Lisans Ücretinin Hesaplanması Hakkında

Son olarak Değişiklik Tebliği kapsamında elektronik ticaret lisansı başvurusunda ödenecek lisans ücretinin hesaplanması ve ücret hesaplamasında “yurtdışı satışı” olarak kabul edilecek durumlara ilişkin detaylı ek düzenleme getirilerek, Yönetmelik kapsamında yurt dışı satış olduğu beyan edilen işlemlere ilişkin ispat yükü beyanda bulunan ETAHS’ye yüklenmiştir. Ancak; 2024 yılı için yapılacak yurt dışı satış tutarı hesaplamasında Yönetmelik 31/8 maddede belirtilen entegrasyon şartının aranmayacağını da belirtmek gerekmektedir.

Ayrıca; Yönetmelik haricinde de Ticaret Bakanlığı’nın yurtdışı satış türlerini belirleme yetkisine sahip olduğu yönünde düzenleme getirilerek idarenin bu konuda ilerleyen dönemde eklemeler yapabileceği de açıkça belirtilmektedir.

Yönetmelik’in tam versiyonuna buradan ve Değişiklik Yönetmeliği’nin tam versiyonuna buradan ulaşabilirsiniz.

Işılay Işık, Avukat