Şirketlerin Türk Lirası Cinsinden Kredi Kullanımlarına Sınırlama Getirildi

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun (“BDDK”) 24.06.2022 tarih ve 10250 sayılı kararı (“Karar”) resmi internet sitesinde yayımlanmış olup; Karar, yayımı tarihinde yürürlüğe girmiştir.

Karar Ne Getiriyor ?
Karar ile, belirli şartları sağlayan şirketlerin Türk Lirası (“TL”) nakdi ticari kredi kullanabilmelerine yönelik birtakım kısıtlamalar getirilmektedir.

Karar’da Neler Düzenleniyor?
a. Şirketler yönünden kapsam

Karar’a göre, aşağıdaki üç şartı birlikte haiz olan şirketlere 24 Haziran 2022 tarihi itibariyle TL cinsinden (herhangi bir türde) yeni bir nakdi ticari kredi kullandırılmayacaktır;
- Bağımsız denetime tabi olan,
- Yabancı Para (“YP”) nakdi varlıkları TL karşılığı 15 milyon TL üzerinde olan ve
- YP nakdi varlıkların TL karşılığı aktif toplamından veya son 1 yıllık net satış hasılatından büyük olanının %10’unu aşan şirketler.
Karar’daki istisna uyarınca, aşağıdaki şartları sağlayan Şirketler, YP yükümlülüklerinin YP varlıklarından fazla olduğu tutar kadar TL cinsinden nakdi ticari kredi kullanabileceklerdir;
- İlgili mevzuat uyarınca YP cinsinden kredi kullanması mümkün olmayan ve
- Krediye başvurduğu tarihten itibaren 3 aylık dönem içinde yabancı para net pozisyon açığının bulunduğunu bağımsız denetim kuruluşunca onaylanmış şekilde ilgili bankaya sunan şirketler.
Karar uyarınca YP nakdi varlıklarının TL karşılığı 15 milyon TL’yi aşmayan şirketler kredi sınırlamasına tabi olmamakla beraber kredi başvuru tarihleri itibariyle:
- Mevcut YP nakdi varlıkları ile en güncel finansal tablolarına göre aktif toplamını ve son 1 yıllık net satış hasılatını bağımsız denetim kuruluşuna tespit ettirmeleri,
- Kullanacakları kredinin vadesi boyunca YP nakdi varlıklarının TL karşılığının 15 milyon TL’yi aşmayacağını ya da aşsa bile aktif toplamından ya da son 1 yıllık net satış hasılatından büyük olanının yüzde onunu geçmeyeceğini beyan ve taahhüt etmeleri,
- Şirketlerin her ayın ilk 10 iş günü içinde bir önceki ay sonu bilançosuna göre YP nakdi varlıklarının, aktif toplamının ve bir önceki ay sonu itibarıyla son 12 aylık net satış hasılatının güncel değerini bankaya iletmeleri gerekmektedir.
Karar kapsamına gerçek kişiler ile gerçek kişi Şirket ortakları girmemektedir.

b. Nakdi varlıklar yönünden kapsam

YP nakdi varlıklar kapsamına altın, efektif dövizler, şirketlerin bankalardaki YP mevduatları, yurt dışı yerleşiklerce YP cinsinden ihraç edilmiş menkul kıymetler ve hisse senetleri ile yurt dışı yerleşiklerle yapılan ters repo gibi diğer parasal varlıkları dahildir.
Yurt içi yerleşiklerce YP cinsinden ihraç edilmiş menkul kıymetler ve Eurobond gibi borçlanma araçlarından oluşan diğer parasal varlıklar kapsama girmemektedir.
24 Haziran 2022 tarihinden sonra ilgili mevzuat uyarınca yeniden yapılandırılan krediler, yeni kredi kullanımı olarak değerlendirilmeyecektir.

c. Krediler yönünden kapsam

Rotatif, kredili mevduat hesabı (“KMH”) veya kurumsal kredi kartları gibi kredi işlemleri yoluyla, 24 Haziran 2022 tarihinden itibaren gerçekleşecek nakdi ticari TL kredi kullandırımları için her ay sonunda yapılacak bakiye artışı hesaplaması yeni kullandırım olarak kabul edilecek ve her ay sonundaki hesaplama tarihinden önceki ay sonuna göre bakiye artışı olması durumunda, ay sonu itibariyle yapılacak bu hesaplamaya kadar bağımsız denetim kuruluşu onaylı belgelerinin bankaya tevsik edilmesi gerekecektir.
Gecelik kredilerde de her ay sonunda yapılacak hesaplama tarihi itibariyle bakiye risk tutarı bulunması durumunda, ay sonu itibariyle yapılacak bu hesaplamaya kadar bağımsız denetim kuruluşu onaylı belgelerinin bankaya tevsik edilmesi gerekmektedir.
27 Haziran 2022 haftası içinde vadesi dolacak, yenilenecek krediler için gerekli belgelerin bu ay sonunda yapılacak hesaplamaya kadar ve yalnızca önceki ay sonuna göre bakiye artışı gerçekleşmiş ise tamamlaması gerekmektedir.
24 Haziran 2022 tarihi öncesinde başvurusu yapılarak sözleşmesi akdedilmiş ancak henüz kullandırımı yapılmamış ve yalnızca 27 Haziran 2022 haftası içinde kullandırımı yapılacak olan spot nitelikli TL cinsinden nakdi ticari krediler için ise herhangi bir ilave kontrol yapılmasına gerek bulunmamakta olup, ilgili krediler Karar’dan etkilenmeyecektir.
Doğrudan Borçlandırma Sistemi gibi gayri nakdi krediler, nakdi krediye dönüşmedikleri sürece kapsama dahil değildir.

d. Kapsamın belirlenmesinde kullanılacak bilgi ve belgeler

Bir şirketin Karar kapsamında olup olmadığı, bu şirketin YP nakdi varlık toplamı ile bağımsız denetimden geçmiş en güncel finansal tabloları uyarınca aktif toplamı ve son 1 yıllık net satış hasılatının bağımsız denetim kuruluşu tarafından onaylanarak belgelendirilmesi suretiyle belirlenecektir.
Karar uyarınca YP nakdi varlıkların TL karşılığının hesaplanmasında hesaplama tarihine ait TCMB döviz alış kuru esas alınacaktır.

Karar, BDDK tarafından aksi yönde bir karar alınana kadar yürürlükte kalacaktır. Karar’a buradan, Karar’a ilişkin detaylı basın açıklamasına ise buradan ulaşabilirsiniz.
MORAL | KINIKOĞLU | PAMUKKALE | KÖKENEK
Burak Batı, Avukat