Kripto Varlıklara İlişkin Etkili Düzenlemeler Getirildi

Cüzdan: Kripto varlıkların transferini ve saklanmasını sağlayan yazılım, donanım, sistem veya uygulamaları,

Kripto Varlık: Dağıtık defter teknolojisi veya benzer teknolojilerle oluşturulup saklanabilen, dijital ağlar üzerinden dağıtılan ve değer veya hak ifade eden gayri maddi varlıkları,

Kripto Varlık Hizmet Sağlayıcı: Kripto varlık saklama hizmeti sunan kuruluşlar ve kripto varlıklarla ilgili hizmetler sağlayan diğer kuruluşları,

Kripto Varlık Saklama Hizmeti: Kripto varlıkların veya özel anahtarların saklanmasını, yönetimini ve diğer saklama hizmetlerini içeren hizmetleri,

Platform: Kripto varlık alım satım, ilk satış, dağıtım, takas, transfer ve saklama gibi işlemlerin gerçekleştirildiği kuruluşları tanımlamaktadır.

1- Kripto Varlık Hizmet Sağlayıcılarının Kuruluşu Ve Faaliyetlerine İlişkin Getirilen Düzenlemeler Şunlardır,

• Kripto varlık hizmet sağlayıcılarının kurulabilmesi ve faaliyete başlaması için Sermaye Piyasası Kurulu'ndan (Kurul) izin alınması zorunlu hale getirilmiş olup, bu sağlayıcıların kuruluşlarına, ortaklarına, yöneticilerine, personeline, organizasyonuna, sermayelerine ve bilgi sistemlerine ilişkin esaslar Kurul tarafından belirleneceği düzenlenmiştir.


• Aynı zamanda Kripto Varlık Hizmet Sağlayıcılarının ortakları ve yönetim kurulu üyeleri için müflis olmama, konkordato ilan etmiş olmama, uzlaşma suretiyle yeniden yapılandırma başvurusunun tasdik edilmiş olmama ya da hakkında iflasın ertelenmesi kararı verilmiş olmama şartları düzenlenmiştir.

2- Kripto Varlık Hizmet Sağlayıcılarına İlişkin Faaliyetler ve Yükümlülükler Genel Olarak Şu Şekilde Düzenlenmiştir;

• Kripto varlık hizmet sağlayıcıları, sistemlerinin güvenli yönetimi için gerekli düzenlemeleri yapmak ve iç kontrol birimlerini oluşturmakla yükümlü olduğuna,


• Oldukça önemli bir husus olan müşterilerine karşı sorumluluğuna ve sorumluluğu sınırlandıran sözleşme şartlarının geçersiz olduğuna


• Kripto varlıkların alım satımı, ilk satış veya dağıtımı, takas ve transferi ile ilgili usul ve esaslar Kurul tarafından düzenleneceği belirtilmiş olup müşteri varlıklarının güvenli şekilde saklanması ve kaydedilmesinin zorunlu olduğuna ilişkin hüküm getirilmiştir.

3- Söz Konusu Yükümlülüklere Uyulmaması Durumunda Uygulanacak Yaptırımlar ve Cezalar Şu Şekildedir;

• İzinsiz faaliyet gösteren kişilere ve kuruluşlara yönelik hapis ve para cezaları uygulanacağı düzenlenmiş,


• Kripto varlık hizmet sağlayıcılarının zimmet suçlarına yönelik özel soruşturma usulleri ve ağır cezalar belirlenmiştir. Ayrıca, Kripto varlık hizmet sağlayıcılarının hukuka aykırı faaliyetlerinden doğan zararlar için şahsi sorumluluk yolunun açık olduğu düzenlenmiştir.

4- Bu Yükümlülüklerin Kripto Varlık Hizmet Sağlayıcıları Tarafından Uygulanması

• Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte kripto varlık hizmet sağlayıcılığı faaliyeti yürütenler, yürürlük tarihinden itibaren bir ay içinde, Kurulca belirlenecek belgelerle Kurula başvuruda bulunarak, Kanunun 35/B ve 35/C maddeleri hükümleri uyarınca çıkarılacak ikincil düzenlemelerde öngörülecek şartları sağlayarak faaliyet izni almak üzere gerekli başvuruları yapacaklarına veya müşteri hak ve menfaatlerini zarara uğratmadan üç ay içinde tasfiye kararı alacaklarına ve tasfiye sürecinde yeni müşteri kabul etmeyeceklerine dair bir beyan sunmak zorundadır.


• Kanunun yürürlüğü sonrasında faaliyete başlamak isteyenler faaliyetlerine başlamadan önce Kurula başvuruda bulunarak ikincil düzenlemelerde öngörülecek şartları sağlayarak faaliyet izni almak üzere gerekli başvuruları yapacaklarını beyan etmelidirler. Kurula yapılan başvurular Kurul internet sitesinde ilan edilecektir,


• Tasfiye olacak kuruluşlar bu durumu internet sitelerinde duyururlar, ayrıca müşterilerine elektronik posta, kısa mesaj, telefon ve benzeri iletişim araçları ile bildirebilecektir.

5- Bu Yükümlülüklerin Uygulanmaması Halinde Yaptırımlar

• İlgili düzenlemeye göre, yükümlülükleri yerine getirmeyenler hakkında SPK 99/A ve 109/A maddeleri hükümleri uygulanabilecek, tasfiyeye gitmeyi tercih eden ya da belirlenen süre içinde Kurula başvuru yapmayan kuruluşlarda hesapları bulunan müşterilerin transfer taleplerinin yerine getirilmemesi 109/A maddesi kapsamında izinsiz kripto varlık hizmet sağlayıcılığı faaliyeti suçunu oluşturacaktır.


• Yurt dışında yerleşik kripto varlık hizmet sağlayıcılarının Türkiye'deki faaliyetlerini sonlandırmaları için 3 aylık süre verilmiştir.

Ayrıca,

• Müşterilerin kripto varlıkları nakde veya nakdi kripto varlığa çevirebilmelerine ve kripto varlıkların transferinin gerçekleştirilmesine imkân veren Türkiye’de yerleşik ATM ve benzeri elektronik işlem cihazlarının faaliyetleri bu maddeyi ihdas eden Kanunun yürürlüğe girdiği tarihi takip eden üç ay içinde sonlandırılacağı düzenlenmiştir.

6- Ek Olarak;

• Kripto varlık hizmet sağlayıcıları her yıl gelirlerinin yüzde birini Sermaye Piyasası Kurulu ve TÜBİTAK bütçelerine ödemekle yükümlü olduğu,


• Kripto varlık hizmet sağlayıcılarının denetimi ve bağımsız denetim kuruluşlarının belirlenmesi TÜBİTAK ve diğer ilgili kurumların görüşü alınacağı düzenlenmiştir.

Sonuç Olarak;

• Bu düzenlemeler ile kayıt dışılığın azaltılması adına Platformlarda gerçekleştirilen tüm transfer işlemlerinin kayıt altına alınması sağlanarak şeffaflık ve güvenliğin arttırılması, ve


• Kripto varlık sektöründe faaliyet gösterenlerin uyması gereken kurallar belirlenerek sektördeki düzenin ve yatırımcıların haklarının korunması ile piyasa istikrarının ve güvenliğinin arttırılması hedeflenmektedir.

Aslı Pamukkale, Kıdemli Ortak