Uzaktan Çalışma Yönetmeliği (‘’Yönetmelik’’), 10 Mart 2021 tarihli ve 31419 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmış olup, yayımı tarihinde yürürlüğe girmiştir.
Yönetmelik Neleri Düzenliyor?
Yönetmelik, pandemi sürecinde iş hayatının önemli -ve kimi sektörler için kaçınılmaz- bir unsuru haline gelen uzaktan çalışma uygulamasına ilişkin usul ve esasları, uzaktan çalışmanın yapılamayacağı işleri, verilerin korunması ve paylaşılmasına ilişkin işletme kurallarının uygulanması gibi hususları düzenlemektedir.
İş Akdinin Şekil ve İçeriği-
Uzaktan çalışmaya ilişkin iş akdi yazılı şekilde yapılacaktır.
-
İş akdi içeriğinde asgari olarak; (i) işin tanımı, (ii) yapılma şekli, (iii) işin süresi ve yeri, (iv) ücret ve ücretin ödenmesine ilişkin hususlar, (v) işveren tarafından sağlanan iş araçları, (vi) ekipman ve bunların korunmasına ilişkin yükümlülükler, (vii) işverenin işçiyle iletişim kurması ile (viii) genel ve özel çalışma şartlarına ilişkin hükümler yer alacaktır.
Çalışma Ortamının Düzenlenmesi-
Gerektiği hallerde, uzaktan çalışmanın yapılacağı mekan ile ilgili düzenlemeler iş yapılmaya başlamadan önce tamamlanacaktır.
-
Düzenlemeden kaynaklanan maliyetlerin karşılanmasına yönelik usul işçi ile işveren tarafından birlikte belirlenecektir.
Malzeme ve İş Araçlarının Temini ve Kullanımı -
İş akdinde aksi kararlaştırılmamışsa, uzaktan çalışanın mal ve hizmet üretimi için gerekli malzeme ve iş araçları işveren tarafından temin edilecektir.
-
Malzeme ve iş araçlarının kullanım esasları ile bakım ve onarım koşulları açık ve anlaşılır bir şekilde işçiye bildirilecektir.
-
İş araçlarının işveren tarafından temin edilmesi halinde, işçiye teslim tarihindeki bedellerini belirten iş araçları listesi, -iş akdinde veya iş akdi tarihinde iş akdinin ekinde belirtilmemişse- işveren tarafından yazılı olarak işçiye teslim edilecek ve teslim edilen belgenin işçi tarafından imzalı bir nüshası işçi özlük dosyasında saklanacaktır.
Üretim Maliyetlerinin Karşılanması-
İşin yerine getirilmesinden kaynaklanan mal ve hizmet üretimiyle doğrudan ilgili zorunlu giderlerin tespit edilmesine ve karşılanmasına ilişkin hususlar iş akdinde belirtilecektir.
Çalışma Süresinin Belirlenmesi-
Uzaktan çalışmanın yapılacağı zaman aralığı ve süresi iş akdinde belirtilecek, taraflarca mevzuatta öngörülen sınırlamalara bağlı kalmak kaydıyla çalışma saatleri üzerinde değişiklik yapılabilecektir.
-
Fazla çalışma işverenin yazılı talebi üzerine işçinin kabulü ile mevzuat hükümlerine uygun yapılabilecektir.
İşçinin İşveren ile olan İletişim Yöntemi-
Uzaktan çalışmada iletişimin ne şekilde yapılabileceği ve hangi zaman aralıklarında olacağı işçi ile işveren tarafından beraber belirlenecektir.
Verilerin Korunması-
İş yerine ve yapılan işe dair verilerin korunması ve paylaşımına ilişkin işletme kuralları ve ilgili mevzuat hakkında işveren, uzaktan işçiyi bilgilendirecek ve bu verilerin korunmasına yönelik gerekli tedbirleri alacaktır.
-
İşveren, korunması gereken verinin tanım ve kapsamını iş akdinde belirleyecektir.
-
İşçi, verilerin korunması amacıyla işveren tarafından belirlenen işletme kurallarına uymakla zorunlu olacaktır.
İşveren Tarafından İş Sağlığı ve Güvenliğine İlişkin Alınacak Tedbirler-
Uzaktan çalışanın yaptığı işin niteliğini dikkate alarak iş sağlığı ve güvenliği önlemleri hususunda işçiyi bilgilendirecektir.
-
Uzaktan çalışanın yaptığı işin niteliğini dikkate alarak iş sağlığı ve güvenliği önlemleri hususunda gerekli eğitimi verecektir.
-
Sağlık gözetimini sağlamayacak ve sağladığı ekipmanla ilgili gerekli iş güvenliği tedbirlerini alacaktır.
Uzaktan Çalışma Yapılamayacak İşler-
(i) Tehlikeli kimyasal madde ve radyoaktif maddelerle çalışma, (ii) bu maddelerin işlenmesi veya söz konusu maddelerin atıkları ile çalışma, (iii) biyolojik etkenlere maruz kalma riski bulunan çalışma işlemlerini içeren işlerde uzaktan çalışma yapılamayacaktır.
İlgili kamu kurum ve kuruluşunca belirlenecek olan kamu kurum ve kuruluşlarınca ilgili mevzuata göre hizmet alımı suretiyle gördürülen işler ile milli güvenlik açısından stratejik önemi olan birim, proje, tesis veya hizmetlerinde uzaktan çalışma uygulaması yapılamayacaktır.
Uzaktan Çalışmaya Geçiş
Uzaktan çalışma ilişkisi doğrudan iş akdi ile kurulabilecek veya halihazırda iş yerinde çalışan işçinin iş akdi, işçinin ve işverenin anlaşması halinde uzaktan çalışma sözleşmesine dönüştürülebilecektir.
İşçinin uzaktan çalışma talebinde bulunması;-
İşçi, yazılı olarak uzaktan çalışma talebinde bulunabilecektir. İşçinin talebi, iş yerinde belirlenen usul doğrultusunda işverence değerlendirilecek olup değerlendirilme kapsamında işin ve işçinin niteliği gereği uzaktan çalışmaya uygunluğu ile işverence belirlenecek diğer kıstaslar kullanılacaktır.
-
Talebe ilişkin değerlendirme sonucu 30 (otuz) gün içinde işçiye talebin yapıldığı usul ile bildirilecektir.
-
Talebin kabul edilmesi halinde iş akdi yapılacaktır.
-
Uzaktan çalışmaya geçen işçi, aynı usul ile tekrar iş yerinde çalışma talebinde bulunabilecek ve işveren, söz konusu talebi öncelikli olarak değerlendirecektir.
-
Ayrıca, uzaktan çalışma uygulamasının mevzuatta belirtilen zorlayıcı nedenlerle iş yerinin tamamında veya bir bölümünde uygulanması halinde uzaktan çalışmaya geçiş için işçinin talebi veya onayı aranmayacaktır.
Yönetmelik’in tam metnine ulaşmak için lütfen
buraya tıklayınız.
Aslı Kınsız, Kıdemli Avukat
Burak Batı, Avukat
Berk Bozkurt, Stajyer Avukat