Önerilen Aramalar

Bireysel Emeklilik Sistemindeki Fon Malvarlığı Üzerine Haciz Uygulaması

17.11.2021

Tüm Haberler
4632 sayılı Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanunu’nun (“Kanun”) 17. maddesinin ikinci fıkrası ile Bireysel Emeklilik Sistemi Hakkında Yönetmelik’in (“Yönetmelik”) “Fon Paylarına İlişkin Tedbirler” başlığını taşıyan 26. maddesinin birinci fıkrasında, bireysel emeklilik hesabındaki fon paylarından, katılımcının sistemde bulunduğu ay sayısı ile brüt asgarî ücret tutarının çarpımına karşılık gelen birikim tutarının üzerinde kalan kısmının haczedilebileceği öngörülmüştür.
Fon Malvarlığı Üzerine Haciz Uygulanması Hakkındaki Düzenlemeler Nelerdir?
Kanun’a göre fon malvarlığı; rehnedilemez, portföye ilişkin olarak yapılan işlemler haricinde teminat gösterilemez, üçüncü şahıslar tarafından haczettirilemez ve iflas masasına dahil edilemezdir.

Bu kapsamda; Gelir İdaresi Başkanlığı’nın 24.03.2007 tarihli 2007/2 seri numaralı tahsilat İç Genelgesi’ne göre “4632 sayılı Kanun’un 17. Maddesinde fonun malvarlığının haczedilemeyeceği hüküm altına alındığından ve bireysel emeklilik hesaplarının fonun malvarlığı içerisinde yer aldığı hususu açık bulunduğundan bireysel emeklilik hesaplarının haczedilememesinin icap ettiği” belirtilmiştir.

Buna karşın; 4632 sayılı Kanun’a 03.06.2007 tarihli ve 5684 sayılı Kanun ile getirilen ekleme ile “bireysel emeklilik hesabındaki fon paylarından, belirli tutarın üzerindeki kısmın haczedilebileceği, rehnedilebileceği ve iflas masasına dahil edilebileceği” düzenlenmiştir. Bu doğrultuda, Yönetmelik kapsamında da belirli birikim tutarının üzerinde kalan kısmın haczedilebileceği belirtilmiştir.

Yargıtay 12. Hukuk Dairesi de 2018/11309 Esas 2018/8049 Karar sayılı ve 13.9.2018 tarihli kararı kapsamında “borçlunun sigorta birikim tutarlarının kısmen haczi mümkün olduğu”na hükmetmiştir.

Haczedilecek Miktar Nasıl Tayin Edilir?
Emekliliğe henüz hak kazanmamış katılımcının, bireysel emeklilik fon paylarında haczedilebilecek tutar, -nafaka borcu alacaklılarının hakkı saklı kalmak kaydıyla- “sistemde bulunduğu ay sayısı ile haciz tarihinde geçerli brüt asgari ücret tutarının çarpımına karşılık gelen birikim tutarının üzerindeki kısım” olarak düzenlenmiştir.

Buna göre; örneğin, alacaklının talebi üzerine ilgili icra müdürlüğü tarafından borçlunun bireysel emeklilik sözleşmesi akdederek nezdinde fon malvarlığı bulundurduğu kuruma İcra ve İflas Kanunu m. 89/1 uyarınca haciz ihbarnamesi gönderilmesi halinde, ilgili kurum tarafından verilen yanıt kapsamında aşağıdaki hususların belirtilmesi gerekmektedir:
  • Borçlunun bireysel emeklilik sözleşme numarası
  • Borçlunun fon sisteminde geçirdiği ay sayısı
  • Borçlunun fon sistemine ilk giriş tarihi
  • Haciz tarihi itibariyle söz konusu brüt asgari ücret tutarı
  • Haciz ihbarnamesinin kuruma tebliğ tarihi
  • Fon malvarlığındaki haczedilemeyecek tutar
  • Haciz ihbarnamesi tebliğ tarihindeki toplam fon malvarlığı tutarı
  • Fon malvarlığındaki haczedilebilecek tutar
Böylelikle, Yargıtay uygulaması ile de kabul edildiği üzere, katılımcının sistemde bulunduğu ay sayısı ile haciz tarihindeki brüt asgarî ücret tutarının çarpımına karşılık gelen birikim tutarının üzerinde kalan kısım, haczedilebilecektir.

MORAL | KINIKOĞLU | PAMUKKALE | KÖKENEK
Korhan Bakır, Kıdemli Avukat
Burak Batı, Avukat
Buse Benlerli, Stajyer Avukat

Diğer Haberler