Tasarruf Finansman Şirketlerine İlişkin Düzenlemeler Yayımlandı.

Torba Kanun kapsamında, özellikle son yıllarda oldukça popüler hale gelen, katılımcıların konut ve motorlu taşıt edinmek için finansman ihtiyaçlarını karşılayabilmek maksadıyla başvurdukları faizsiz finansman hizmeti sunan tasarruf finansman şirketleri, yasal alt yapıya kavuşturulmuştur.

Tanım
Torba Kanın ile tasarruf finansman şirketleri tarafından gerçekleştirilen, tasarruf finansman faaliyeti aşağıdaki gibi tanımlanmıştır:

• Tasarruf Finansman Faaliyeti: Bir sözleşme kapsamında önceden belirlenmiş koşulların gerçekleşmesi şartıyla konut, çatılı iş yeri veya taşıtın edinimi için faizsiz finansman esaslarına göre belirli bir süre tasarruf edilmesi, müşterilere finansman kullandırılması ve toplanan tasarrufların yönetimidir.

Kuruluş
Tasarruf finansman şirketleri bakımından (i) ticaret unvanında “Tasarruf Finansman Şirketi” ibaresinin yer alması, (ii) Şirket sermayesinin en az 100 milyon TL olması ve (iii) Kanun’a tabi diğer kuruluş şartlarının karşılanması gereklilikleri düzenlenmiştir.

Ek olarak, tasarruf finansman şirketlerinin, tasfiye halinde tasarruf sahiplerine ödenmek üzere, tahsil ettikleri organizasyon ücretlerinin binde beşini gelir hesaplarından ayırma zorunluluğu düzenlenmiştir.

Yasak Faaliyetler
Torba Kanun kapsamında tasarruf finansman şirketlerinin; (i) konut veya taşıt ediniminden doğduğu tevsik edilmeyen borçların finanse edilmesi, (ii) tasarruf finansman sözleşmeleri dışında finansman sağlanması, (iii) üçüncü taraflara borç verilmesi ve (iv) ortaklık payı edinimi faaliyetlerini gerçekleştirmeleri yasaklanmıştır.

Ayrıca, tasarruf finansman şirketleri, banka izlenimi yaratacak ifade ve deyimler ile katılım ifadesini kullanamayacak olup yalnızca yurt içinde tescil edilmiş konut, çatılı iş yeri veya taşıt alımlarını finanse edebilecektir.

Birleşme, Devir, Bölünme ve Tasfiye
Tasarruf finansman şirketlerinin birleşme, devir, bölünme ve iradi tasfiyeleri, BDDK denetimi ve iznine tabi kılınmıştır. Tasarruf finansman şirketlerinin; tasfiye bakımından, müşterilerine olan finansman yükümlülükleri dahil tüm yükümlülükleri yerine getirme ve birleşme, devir, bölünme ve iradi tasfiye işlemleri bakımından, sunulan plana uyulma ve söz konusu işlemlerin müşteri hak ve menfaatlerini zarara uğratmama şartları düzenlenmiştir.

BDDK Tarafından Uygulanabilecek Tedbirler:
Tasarruf finansman şirketleri nezdinde aktiflerin yükümlülükleri karşılayamama tehlikesiyle karşılaşılması, gelir ve giderler arasındaki ilgi ve dengelerin bozulması ve güven veya istikrar bakımından finansal sisteme yönelik risklerin oluşması gibi birtakım mali bozulma ve risklerin söz konusu olması halinde BDDK tarafından gerekli tedbirlerin uygulanabileceği düzenlenmiştir.

Tasarruf Finansman Sözleşmesi
Tasarruf finansman sözleşmesi; “Belirli bir tasarruf tutarı ve dönemine bağlı olarak önceden belirlenmiş koşulların gerçekleşmesi şartıyla konut veya taşıt edinimi için müşteriye finansman kullanma hakkı veren, şirkete ise müşteriye ait birikmiş tasarruf tutarını yönetme, geri ödeme ve finansman kullandırma yükümlülüğü ile organizasyon ücreti alma hakkı veren, faizsiz finansman esaslarına göre düzenlenen sözleşme” olarak tanımlanmıştır. Buna göre;

• Sözleşmenin imzalanmasını takip eden 14 gün içinde cayma hakkı; tasarruf döneminin bitimine kadar ise fesih hakkı kullanılabilecektir.
• Yazılı veya uzaktan iletişim araçlarının kullanılması suretiyle mesafeli olarak düzenlenebilecektir.
• Fesih hakkının kullanması halinde organizasyon ücreti bedeli dışında kalan toplam birikim tutarı, BDDK tarafından belirlenecek süre içerisinde müşteriye iade etmekle yükümlüdür.
• Tasarruf finansman sözleşmeleri, müşterinin sözleşme kapsamındaki yükümlülüklerini yerine getirmemesi durumu haricinde, şirket tarafından tek taraflı olarak feshedilemez.

Tasarruf Finansman Faaliyeti
Torba Kanun uyarınca, Şirketlerin, müşterileri veya müşteri gruplarının her biri için ayrı bir tasarruf ve finansman planı düzenlemesi ve buna ilişkin likiditelerin yönetilmesi zorunluluğu getirilmiştir.

Aynı zamanda tasarruf finansman şirketlerinin tasarruf fon havuzu hesaplarını diğer hesaplarından ayırması ve faizsiz finansman esaslarına tabi olarak faaliyet gösterilmesi de düzenlenen diğer yükümlülükler olarak karşımıza çıkmaktadır.

Yaptırımlar
Yaptırımlar genel niteliği itibariyle faaliyetlere aykırılık, cayma/fesih hakkı kullanılmasında birikimlerin iade edilmemesi ve izinsiz faaliyette bulunulma hallerine yönelik olarak düzenlenmiştir:

• Tasarruf finansman sözleşmesi ve tasarruf finansman faaliyetine aykırılık halinde idari para cezasına hükmolunacağı ve
• Müşterinin tasarruf finansman sözleşmesindeki cayma/fesih haklarını kullanması halinde birikimlerinin iade edilmesini engelleyenler ile izinsiz tasarruf finansmanı faaliyetinde bulunan kişilere hapis ve adli para cezası düzenlenmiştir.

Ayrıca, izinsiz faaliyette bulunan Kanun’a tabi şirketler hakkında BDDK tasfiye kararı verebilecektir.

Faaliyet İzninin Kaldırılması ve Tasfiye
Torba Kanun kapsamında özellikle likidite ile ilgili olarak istikrarlılığın sağlanamaması ve BDDK tarafından istenilen tedbirlerin alınmamış olması hallerinde tasarruf finansman şirketlerinin faaliyet izninin kaldırılabileceği ve tasfiye edilebileceği düzenlenmiştir.

İntibak Süreci
Torba Kanun ile birlikte, halihazırda tasarruf finansman faaliyeti yürüten şirketler için;

• Değişikliklerin yürürlük tarihinden itibaren bir ay içinde BDDK’ya başvuruda bulunma,
• Başvuru sırasında durumlarını en geç altı ay içinde Kanun hükümlerine uygun hale getirme veya müşteri hak ve menfaatlerini zarara uğratmadan tasfiye olacaklarına dair bir plan sunma ve
• Planın uygun görülmesi halinde gereken işlemleri belirlenen sürelerde yapma zorunluluğu getirilmiştir.

Yukarıda belirtilen bir aylık süre içinde BDDK’ya başvurmadan faaliyetlerine devam eden tasarruf finansman şirketleri hakkında ise izinsiz faaliyette bulunmaya ilişkin hükümler uygulanacaktır.

Torba Kanun’un tam metnine ulaşmak için lütfen tıklayınız.

Nur Duygu Bozkurt Kadirhan,
Kıdemli Avukat Burak Batı,
Avukat İrem Tanık, Stajyer Avukat