Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Karara İlişkin Tebliğ’de (“Tebliğ”) Değişiklik Yapılmasına Dair 2022-32/66 sayılı Tebliğ (“Değişiklik Tebliği”), 19 Nisan 2022 tarihli ve 31814 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanmış olup; Değişiklik Tebliği, yayımı tarihinde yürürlüğe girmiştir.
Değişiklik Tebliği Öncesi Durum Nasıldı?
Tebliğ kapsamında; menkul satış sözleşmelerinde ödeme yükümlülüklerinin Türk parası ile yapılması zorunluluğu veya yabancı para cinsinden ödeme yapma yasağı yönünde bir düzenleme bulunmamaktaydı.
Bir diğer ifadeyle; sözleşmesel ödeme yükümlülüğünün döviz cinsinden veya dövize endeksli olarak belirlenebilmesinin yanı sıra menkul satış sözleşmelerinde de bu ödemelerin yabancı para cinsinden yapılması mümkündü.
Değişiklik Tebliği Neler Getiriyor?
Değişiklik Tebliği, menkul satış sözleşmelerinde
ödeme yükümlülüklerinin döviz cinsinden veya dövize endeksli olarak kararlaştırılması bakımından bir değişiklik getirmemektedir. Yani, Türkiye’de yerleşik kişiler kendi aralarındaki -taşıt satış sözleşmeleri harici- menkul satış sözleşmelerinde ödeme yükümlülüklerini -önceden olduğu gibi- döviz cinsinden veya dövize endeksli olarak kararlaştırabileceklerdir.
Fakat Değişiklik Tebliği kapsamında, menkul satış sözleşmelerinde ödeme yükümlülükleri döviz cinsinden belirlense dahi ödemelerin
Türk Lirası cinsinden yapılması ve bu şekilde yapılan ödemelerin de Sözleşmelerdeki taraflarca kabul edilmesi zorunlu hale getirilmiştir.
Bir diğer ifadeyle, menkul satış sözleşmelerinde ödeme yükümlülükleri döviz cinsinden veya dövize endeksli olarak düzenlenmeye devam edilebilecek; fakat, ödeme yükümlülükleri döviz ile yerine getirilemeyecektir.
Bununla birlikte; Türk parası cinsinden yapılacak ödemelerde hangi tarihteki kurun dikkate alınacağı konusunda Değişiklik Tebliğ’inde bir düzenleme bulunmamaktadır. Bu sebeple, taraflar ayrıca kararlaştırmamış ise vade tarihindeki Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası efektif satış kurunun esas alınması gerekecektir. Ödemenin vade sonrası yapılması halinde fiili ödeme tarihinin dikkate alınması gerekebilecektir.
Değişiklik Tebliği faturalandırma bakımından da herhangi bir yenilik getirmemektedir.
Ayrıca, menkul satış sözleşmesi niteliğinde olan; menkul kıymet satış sözleşmeleri, pay, pay benzeri diğer kıymetler ile söz konusu paylara ilişkin depo sertifikaları, borçlanma araçları veya menkul kıymetleştirilmiş varlık ve gelirlere dayalı borçlanma araçları ile söz konusu kıymetlere ilişkin depo sertifikalarını konu edinen satış sözleşmeleri bakımından da ödeme yükümlülüklerinin Türk Lirası cinsinden yerine getirilmesi gerekecektir. Buna bağlı olarak pay senetleri ve çıplak pay devirleri için de Türk Lirası cinsinden ödeme yapılması gerekecektir.
Yaptırımlar Nelerdir?
Dövizle işlem yasağına uyulmayan sözleşmelerde, 2022 yılı itibariyle her bir taraf için ayrı ayrı 14.200 TL ila 118.500 TL arası idari para cezası uygulanmaktadır. Yasağa ikinci kez uyulmaması halinde, ceza tutarları iki katı olarak düzenlenmektedir.
Değişiklik Tebliği’nin tam metnine ulaşmak için
buraya tıklayınız.
MORAL | KINIKOĞLU | PAMUKKALE | KÖKENEK
Bilge Binay Kanat, Yönetici Avukat
Burak Batı, Avukat
Zeynep Yalçın, Stajyer Avukat