Rekabet Kurumu tarafından Audi AG, Bayerische Motoren Werke AG, Daimler AG (Mercedes-Benz AG), Dr. Ing. h.c. F. Porsche AG ve Volkswagen AG (“
Otomobil Beşlisi”) hakkında; bileşen geliştirme ve üretimi, egzoz arıtma ve emisyon standartlarını da içerecek şekilde ürün özellikleri, inovasyon, çevresel ve güvenlikle ilgili teknolojiler, sertifikalar ve standartlar ile bunların piyasaya giriş zamanlamasına ilişkin koordinasyonlarda bulunmak suretiyle rekabeti sınırladıkları iddiasıyla yürütülen soruşturma (“
Soruşturma”) sonuçlandı.
Avrupa Komisyonu; Otomobil Beşlisine açılan soruşturma konusuna ilişkin olarak 2021 yılının Temmuz ayında, Otomobil Beşlisinin dizel yakıtlı otomobiller için emisyon temizliği konusunda; nitrojen oksit temizleme pazarında teknik gelişmeleri engelleyecek şekilde kartel oluşturmaları sebebiyle Avrupa Birliği Rekabet Kurallarına aykırı hareket ettiklerini değerlendirmiş ve bu sebeple Otomobil Beşlisine 875 Milyon Euro ceza verilmesine karar vermişti (“
Avrupa Komisyonu Kararı”).
Avrupa Komisyonu Kararı akabinde, Rekabet Kurumu aynı sebeple Otomobil Beşlisine ilişkin soruşturma açılmasına karar vermişti. Söz konusu soruşturma yurtdışında gerçekleşen bir anlaşmaya dayanması sebebiyle Rekabet Hukuku açısından ayrıca önem teşkil etmekte. Soruşturma kapsamında yapılan savunmalarda Otomobil Beşlisi temel olarak yurtdışında yapılan bir anlaşmanın,
Türkiye’de etki doğurmadığı sürece rekabete aykırı olarak değerlendirilemeyeceği yönünde savunmalarını gerçekleştirerek “etki analizi”nin Rekabet Hukuku kapsamındaki önem ve yerine dikkat çektiler. Rekabet Kurumu tarafından Otomobil Beşlisi hakkında yürütülen soruşturmanın sonuçlandığına ilişkin 27 Ocak 2022 tarih, 22-06/83-34 sayılı kararın (“
Karar”) açıklama metni 02 Şubat 2022 tarihinde Rekabet Kurumu’nun internet sitesinde yayımlandı. Karar kapsamında özetle;
-
ACC Sistemlerine yönelik anlaşmanın 8 yıllık zamanaşımı süresinin dolduğu,
-
Üstü açılabilir araçlara, OPF'ye ve SCR sistemlerine yönelik anlaşmaların, rekabete aykırılık teşkil ettiği, bununla birlikte söz konusu anlaşmaların Türkiye piyasalarına "doğrudan, önemli ve makul olarak öngörülebilir / amaçlanmış" kriterlerini birlikte sağlayan bir etki doğurmadığı,
-
Dosya kapsamındaki diğer iş birliklerinin, 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun'un 4. maddesine aykırılık teşkil etmediği,
sonucuna varılarak Otomobil Beşlisine idari para cezası uygulanmasına yer olmadığı yönünde karar verilmiştir.
Rekabet Kurulu’nun Karara ilişkin yapmış olduğu açıklamada dikkat çeken noktalardan biri Otomobil Beşlisi tarafından yapılan anlaşmanın Türkiye’de etki doğurmadığının tespit edilmiş olmasına karşın, aynı zamanda rekabete aykırı olarak değerlendirilmiş olmasıdır. Bu doğrultuda,
Rekabet Kurulu’nun rekabeti engelleyici nitelik taşımayan sözleşmeleri de rekabete aykırı olarak değerlendirebileceği ancak etkisi olmaması sebebiyle ceza verilmeyeceği yönünde yaklaşım sergilediği anlaşılmaktadır. Bu sebeple, Rekabet Kurulu’nun, 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun’un sistematiğinde, öncelikle etki analizi ve devamında rekabete aykırılık incelemesi yapılacağı yönündeki anlayıştan uzaklaştığı yönünde yorum yapılabilecektir.
Gerekçeli Karar yayınlandığında, Rekabet Kurumu’nun konuya dair yaklaşımı daha net olarak yorumlanabilecektir.
Karara ilişkin açıklama metnine ulaşmak için
tıklayınız.
MORAL | KINIKOĞLU | PAMUKKALE | KÖKENEK
Nur Duygu Bozkurt Kadirhan, Kıdemli Avukat
Işılay Işık, Avukat